Biceps… Mięsień kultowy. Owiany mitem męstwa, siły i zdecydowania oraz obiekt westchnień. Dla wielu osób jest to aspekt czysto estetyczny, dla innych funkcjonalny. Dla fizjoterapeutów – często zagadka diagnostyczna i źródło wielu problemów układu ruchu. Czym jest biceps i jak wiele o nim wiemy? Okazuje się, że perspektywa ma znaczenie.
Biceps – anatomia krok po kroku
Mięsień dwugłowy ramienia (biceps brachii) jest położony po przedniej stronie ramienia. Wrzecionowatym kształtem rozciąga się pomiędzy kością ramienną, łopatką a swoim przyczepem końcowym na kości promieniowej. Unerwiany jest z nerwu mięśniowo – skórnego (C5-C7), pochodzącego ze splotu ramiennego. W krew zaopatrują go tętnice: ramienna i pachowa. Drenaż żylny gwarantuje żyła odpromieniowa. Jest bardzo istotną strukturą anatomiczną odpowiedzialną za zgięcie w stawie łokciowym i supinację przedramienia. Bardzo ważnym i zarazem ciekawym faktem jest położenie długiej głowy mięśnia dwugłowego, której ścięgno znajduje się wewnątrz torebki stawu ramiennego. Przez swoje ułożenie pełni funkcję dodatkowego zginacza ramienia oraz stabilizuje staw ramienny. Pomimo pozornie prostej anatomii, bez wyszukanego nazewnictwa i ekstremalnie trudnego przebiegu biceps jest strukturą, o nieocenionym potencjale diagnostycznym a zaburzenia jego funkcji mogą mieć źródło w przyczynach położonych, o których największym filozofom nawet się nie śniło…
Dlaczego biceps boli?
Najczęściej występującym zaburzeniem funkcjonowania mięśnia dwugłowego ramienia są jego przeciążenia i tendinopatie. Źródło takich urazów może leżeć w nadmiernej pracy fizycznej, treningu sportowym czy dźwiganiu. Często pojawia się u pracowników budowlanych, sportowców czy osób trenujących amatorsko. Nadmierne obciążenie przedniego przedziału ramienia często skutkuje obecnością aktywnych punktów spustowych, które mogą prowokować charakterystyczny dla bicepsa ból rzutowany – pojawiający się w sferze od przedniej części stawu ramiennego do łokcia i przedramienia oraz na górnej powierzchni grzbietu i karku w okolicy łopatki.
Ból w obrębie mięśnia dwugłowego może mieć swoje źródło także w bardziej odległych miejscach. Drugą, co do częstości występowania przyczyną dolegliwości bólowych lub mających charakter neurologiczny jest dyskopatia kręgosłupa szyjnego, a co za nią idzie – problemy natury korzeniowej. Problemy dyskowe na poziomach C4-5-6 mogą być głównym prowokatorem bólu w danym regionie. Podobne objawy mogą występować także przy uwięźnięciu nerwu mięśniowo skórnego (najczęściej na poziomie mięśnia kruczoramiennego). Dlatego w badaniu, tak ważną rolę pełni diagnostyka różnicowa!
Jak nie wiadomo o co chodzi to chodzi o…
Idąc dalej łańcuchem przyczynowo – skutkowym dokopujemy się do dolegliwości narządowych/wisceralnych. Jak przy każdym problemie ze środkowym kręgosłupem szyjnym – winowajcą jego dysfunkcji i bezpośrednią przyczyną dyskopatii mogą być przewlekłe zaburzenia napięciowe przepony (w roli przypomnienia, unerwianej przez nerw przeponowy C3-5). Co za tym idzie, dysfunkcje wszystkich narządów z nią sąsiadujących mogą powodować ból przedniego przedziału ramienia! Niektóre źródła wspominają o dużym znaczeniu nieprawidłowo funkcjonującej zastawki krętniczo – kątniczej, jako przyczynie bólu przedniej strony ramienia po prawej stronie, co warto wziąć pod uwagę podczas wywiadu i badania. Bóle rzutowane o podłożu wisceralnym mają raczej charakter rozlany, niedokładny do określenia i są możliwe do odróżnienia od bólu przeciążeniowego czy o charakterze urazowym. Mimo to, łatwo o pójście na łatwiznę i zajęcie się objawem, zamiast głęboko schowaną przyczyną bólu pacjenta – zwłaszcza wtedy, kiedy dolegliwości występują przez długi czas.
Biorąc pod uwagę intensywność bólu, jaki może towarzyszyć zaburzeniom związanym z mięśniem dwugłowym oraz jego znaczenie w normalnym funkcjonowaniu, na co dzień – przy podejmowaniu pracy z pacjentem warto poszukać, co, właśnie u niego może powodować problem. Dobry wywiad i zdolność łączenia faktów doprowadzi Cię do pierwotnej przyczyny dolegliwości i znacznie ułatwi pracę.
Bibliografia:
1. Garten, Hans, and Joseph Shafer. The Muscle Test Handbook: Functional Assessment,
Myofascial Trigger Points and Meridian Relationships. Churchill Livingstone/Elsevier, 2013.
2. Liem, Torsten, et al. Przewodnik Po Osteopatii Wisceralnej Tom I. MEDPHARM, 2017.
3. Whyte-Ferguson, Lucy, and Robert Gerwin. Clinical Mastery in the Treatment of
Myofascial Pain. Lippincott Williams & Wilkins, 2005.
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
