Żyjemy w czasach ekstremalnie szybkich. Rozwój wiedzy, techniki, nauki jest tak gwałtowny, że bardzo często nawet młode osoby gubią się w najnowszych doniesieniach technicznych. W podobnym tempie gna ewolucja nowoczesnej medycyny, która do niedawna będąc jeszcze w powijakach dziś zaskakuje nieraz nawet osoby, które są z nią związani profesjonalnie. Co raz to nowe zabiegi, pomysły i techniki pracy z ciałem i umysłem człowieka doprowadziły do momentu, w którym słowo „nie da się” zaczyna brzmieć nieco kuriozalnie.
Im nowsze tym lepsze?
Nie zawsze. W XXI wieku medycyna zaczęła traktować człowieka technicznie. Niemal jak samochód czy koparkę. Boli? Zużyte? Wymieniamy! Często zapomina się jednak, że leczenie człowieka nie opiera się wyłącznie o nauki ścisłe. Dziedziny humanistyczne tj. socjologia, filozofia czy psychologia pełnią znaczącą rolę w zdrowiu człowieka i w połączeniu z naukami ścisłymi tworzą jednolitą całość.
Mimo ogromnej wiedzy na temat ciała i umysłu człowieka niektóre sfery do tej pory pozostają zagadką, pomimo że dotyczą wielkiej grupy społeczeństwa. Jedną z takich dolegliwości jest tężyczka, która mylnie nosi tak pieszczotliwą nazwę.
Jest to objaw, który charakteryzuje się niekontrolowanymi skurczami mięśni na całym ciele. Skurcze w swojej sile przypominają „tiki” podobne do drgania powieki po sześciu kawach. Czasem jednak potrafią być bardzo silne i bolesne. Oprócz tego często występują mrowienia dłoni, stóp oraz okolicy ust, które mogą być rożne w czasie trwania, jednak zazwyczaj pojawiają się regularnie.
Przyczyna tężyczki do tej pory nie została jasno określona. Większość źródeł dopatruje się jej podstaw w niedoborach elektrolitów (wapnia, magnezu i potasu), które pełnią istotną funkcje w procesie skurczu mięśni.
Tężyczka i jej przyczyny
Bardzo często pierwotna przyczyną długiego niedoboru wapnia we krwi są choroby przytarczyc. Parathormon, który jest przez nie wydzielany jest odpowiedzialny za regulacje gospodarki wapniowej, a każda długotrwała zmiana w jego ilości może wpływać na powstawanie objawów hipokalcemii. Dlatego ważne jest, aby każdy pacjent, u którego stwierdzono tężyczkę był przebadany endokrynologiczne i w razie potrzeby – zaopatrzony w odpowiednie środki farmakologiczne. Przyczyny tężyczki mogą także tkwić w zakwaszeniu organizmu oraz przewlekłych schorzeniach nerek i trzustki, dlatego w przypadku jej wystąpienia ważne jest szerokie spojrzenie na pacjenta i jego objawy.
Co ciekawe – objaw ten często jest indukowany przez stres. Zwłaszcza u osób, u których jest on długotrwały. Pomimo niejasnych, często sprzecznych dowodów naukowych na stresogenną tężyczkę, warto wziąć to pod uwagę przy badaniu i terapii pacjenta. Może być on także wynikiem bardzo dużej aktywności fizycznej i nieprawidłowego nawodnienia oraz zabezpieczenia w elektrolity podczas bardzo intensywnego wysiłku fizycznego. Osoby przewlekłe cierpiące z powodu takiego problemu przejawiają także inne objawy, często bólowe, które nie mogą być powiązane z żadnym urazem. To, np.:
• ból karku, kręgosłupa szyjnego,
• ból klatki piersiowej,
• niemożność wykonania spokojnego, pełnego wdechu,
• sztywność kręgosłupa, ból obręczy barkowej, brzucha i obręczy barkowej.
Tężyczka – diagnostyka
Badania pacjenta wykazującego objawy tężyczki zazwyczaj nie kończą się na jednym specjaliście. Po badaniu lekarza ogólnego i endokrynologa, pacjenci często trafiają do specjalisty neurologii, który po wyeliminowaniu innych schorzeń przystępuje do wykonania próby tężyczkowej. Polega ona na badaniu aktywności mięśni podczas czasowego niedokrwienia – zazwyczaj wykonywanej na mięśniach dłoni.
Leczenie tężyczki
Jako fizjoterapeuci możemy trafić na pacjentów, którzy będą cierpieć z powodu tężyczki. Wpatrując się w historię choroby pacjenta,(którzy szukając diagnozy swoich dolegliwości często przychodzą do fizjoterapeuty czy osteopaty z segregatorem badań) możemy natknąć się na wskazówki, które okażą się cenne w dalszej pracy. Może okazać się, że pacjent jest zupełnie „czysty” i w teorii nic mu nie jest! Wtedy nasza praca może przynieść nieoczekiwanie dobre rezultaty.
Pacjent w takim stanie wymaga dużej dawki empatii i pracy bardzo spokojnej i zrównoważonej. Dlatego też w walce z objawami bólowymi mało skutecznym środkiem może okazać się terapia narzędziowa, masaż głęboki czy techniki manipulacji. Przydatnymi technikami w pracy z pacjentem cierpiącym z powodu tężyczki mogą być zatem:
- techniki odreagowujące układ nerwowy (np. ogólne odreagowanie przy pomocy metody jaką jest pinoterapia),
- techniki czaszkowe,
- terapia powięziowa,
- techniki trakcyjne.
Pacjenci, u których występuje tężyczka często zgłaszają się na rehabilitację z powodu ogólnego bólu, który towarzyszy im, na co dzień. Terapia manualna, techniki wyciszające i autotreningi relaksacyjne w domu mogą być strzałem w dziesiątkę i rozwiązaniem, które nieoczekiwanie przyniosą ulgę w dolegliwościach, pozornie niemożliwych do wyleczenia.
Bibliografia:
1. “Tetany and Parathyreoiditis.” Edinburgh Medical Journal vol. 34,7 (1927): 431–432.
2. “Tetany and Sympathectomy.” Edinburgh medical journal vol. 42,5 (1935): 284.
3. Higgoda, Rakitha et al. “Dengue fever manifesting with tetany as the first presentation of primary hypoparathyroidism: a case report.” BMC research notes vol. 11,1 588. 14 Aug. 2018, doi:10.1186/s13104-018-3701-2
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
