Neuromobilizacje to forma terapii manualnej, która odpowiednimi technikami umożliwia pracę bezpośrednio na tkance nerwowej. Są one stosowane w celu usprawnienia ruchomości i ślizgu nerwów względem otaczających tkanek, w celu normalizacji jego funkcji. Techniki neuromobilizacyjne świetnie sprawdzają się w przypadku schorzeń takich jak zespół cieśni nadgarstka czy zespół kanału stępu.
Na czym polegają neuromobilizacje?
Aby zrozumieć sposób, w jaki funkcjonują techniki neuromobilizacji musimy uświadomić sobie, że układ nerwowy człowieka to układ dynamiczny, tak samo jak układ mięśniowy, jest poddawany bardzo dużym napięciom oraz posiada własną zdolność poruszania się. Doskonałym przykładem jest nerw pośrodkowy (n. medianus), który przed uszkodzeniem jest w stanie wytrzymać napięcie rzędu 130%! Świadczy to o wysokiej odporności tkanki nerwowej na zniszczenia. Dlaczego więc, pomimo swojej dużej odporności na uszkodzenia mechaniczne powstają takie schorzenia jak cieśń nadgarstka? Podstawą prawidłowego funkcjonowania nerwów jest ich dobre ukrwienie i doprowadzenie substancji odżywczych do każdego włókna. Odbywa się to przez naczynia własne nerwów (vasa nervorum). Cechą tych małych tętniczek jest wysoka wrażliwość na nacisk i napięcia mechaniczne wokół nich. Dlatego właśnie, w przypadku zwiększonego napięcia mięśniowego, a w szczególności grup leżących w bliskim sąsiedztwie nerwu, może dochodzić do zaburzenia ukrwienia tkanki nerwowej, zaburzenia jej ruchomości i powstawania dysfunkcji nerwu. Objawy takiego stanu to m.in.:
- dolegliwości bólowe (promieniujące bóle często połączone z uczuciem mrowienia),
- zaburzenia czucia (parestezje, mrowienie),
- zmniejszenie siły mięśni,
- ograniczenie ruchomości w stawach.
Takie dolegliwości mogą występować w tzw. uwięźnięciach nerwów obwodowych, w których na skutek mechanicznych zmian w układzie ruchu nerw traci swoją prawidłową ruchomość względem innych tkanek.
Dla przykładu w kanale cieśni nadgarstka, ruchomość i odżywienie nerwu pośrodkowego może być zmniejszona, przez duże napięcie mięśnia dwugłowego ramienia, nawrotnego obłego czy troczek mięśni zginaczy dłoni. Terapia tych struktur oraz technika neuromobilizacji nerwu promieniowego pomaga w pozbyciu się objawów z zespołu cieśni nadgarstka.
Techniki neuromobilizacji – wykonanie
Aby wykonać techniki neuromobilizacyjne, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić podstawowe badanie neurologiczne, oraz testy pozwalające na sprawdzenie napięcia nerwu obwodowego na jego przebiegu. Do takich testów zaliczamy:
- ULTT (Upper limb tension tests) – czyli testy skupione na badaniu napięcia nerwów kończyny górnej (promieniowego, pośrodkowego, łokciowego, mięśniowo-skórnego)
- LLNTT (Lower limb nerve tension tests) – czyli testy skupione na badaniu napięcia nerwów kończyny dolnej, do których zaliczamy
o Slump test
o SLR
o Test napięcia nerwu udowego
W przypadku uzyskania pozytywnych efektów testu i zauważenia wystąpienia zwiększenia dolegliwości pacjenta lub zmniejszenia zakresu ruchomości podczas wykonywania danego testu należy przystąpić do terapii.
Techniki neuromobilizacji nerwów obwodowych obejmują pracę bezpośrednio na:
- Nerwie promieniowym
- Nerwie mięśniowo-skórnym
- Nerwie łokciowym
- Nerwie pośrodkowym
- Nerwie kulszowym oraz jego odgałęzieniach (piszczelowych i strzałkowych oraz
podeszwowych) - Nerwie udowym
Wykonanie techniki opiera się o:
- Ułożenie kończyny oraz kręgosłupa i głowy w odpowiedniej pozycji (mającej na celu wywołanie rozciągnięcia lub ruchy ślizgu nerwu podczas wykonywania zabiegu)
- Wykonywanie pulsacyjnych ruchów ślizgowych lub rozciągających w tempie około 1 na sekundę przez minutę lub do zmniejszenia objawów pacjenta.
Technika powinna być wykonywana bezboleśnie a odczucia pacjenta mogą obejmować
delikatne uczucie mrowienia, przepływającego ciepła lub rozciągania. W przypadku dużego
bólu należy przerwać wykonywanie techniki lub dostosować na nowo jej intensywność.
Uwaga!
Należy pamiętać, że techniki neuromobilizacji opierają się o pracę na bardzo wrażliwej i bardzo ważnej tkance ciała człowieka – czyli tkance nerwowej. Dlatego należy zachować dużą dozę ostrożności i przeprowadzić dokładne badanie pacjenta przed przystąpieniem do leczenia.
Przeciwwskazania do terapii mogą obejmować:
- Szybko narastające, ubytkowe zmiany neurologiczne (atrofia mięśni, ubytki
motoryczne) - Objawy ogona końskiego
- Gorączka, infekcje układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowych)
- Zmiany nowotworowe układu nerwowego
- Uszkodzenia strukturalne rdzenia lub nerwów obwodowych (np. przecięcie,
przerwanie)
Techniki neuromobilizacji są skutecznym i efektywnym uzupełnieniem terapii w zaburzeniach funkcjonowania układu nerwowego a w szczególności w zespołach uciskowych i zespołach uwięźnięcia nerwów, w których przez usprawnienie ruchomości i odżywienia tkanki nerwowej możliwe jest zmniejszenie dolegliwości pacjenta i przyspieszenie regeneracji nerwu.
Bilbiografia:
1. “Neural Mobilization: Treating Nerve-Related Musculoskeletal Conditions.” Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, vol. 47, no. 9, 2017, pp. 616–616., doi:10.2519/jospt.2017.0509.
2. Bochenek, A. & Reicher, M. (1993). Anatomia człowieka. Warsaw: PZWL.
3. Oskouei AE, Talebi GA, Shakouri SK, Ghabili K. Effects of neuromobilization maneuver on clinical and electrophysiological measures of patients with carpal tunnel syndrome. J Phys Ther Sci. 2014;26(7):1017–1022. doi:10.1589/jpts.26.1017
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
