Zalecenia żywieniowe w ZJN typ mieszany i nieokreślony
W podanych typach nie można wskazać rodzaju żywienia, czyli pacjent musi obserwować własny organizm i na tej podstawie dobierać posiłki najlepsze dla siebie. Bardzo pomocnym narzędziem jest prowadzenie notatek (dzienniczka) dotyczących wszystkich spożywanych produktów i samopoczucia po posiłkach. Na tej podstawie można ułożyć dietę, ale niestety jest to sposób bardzo czasochłonny i wymagający dużego zaangażowania ze strony pacjenta. Jednak zawsze należy przypominać, iż najważniejszym czynnikiem powodującym rozwój ZJN jest niewłaściwe żywienie. Dlatego przestrzeganie diety jest podstawą procesu zdrowienia pacjenta i poprawy komfortu życia.
Dieta Low FODMAP w leczeniu Zespołu Jelita Nadwrażliwego
Obecnie dieta Low FODMAP jest jedynym sposobem żywienia zalecanym w ZJN niezależnie od typu. Nazwa FODMAP pochodzi od słów: Fermentacja, Oligosacharydy, Disacharydy, Monosacharydy, Polioli czyli węglowodany (cukry) słabo trawione przez osoby z ZJN. Dieta FODMAP w pierwszej fazie trwającej 6 tygodni (różne źródła wskazują czas od 4 do 8 tygodni – przyjęłam wartość pośrednią) całkowicie wyklucza produkty o wysokiej zawartości FODMAP – spożywamy tylko te o niskiej wartości FODMAP.
| Tabela 1. Dieta o małej zawartości FODMAP | ||
| Grupy pokarmów | Pokarmy o dużej zawartości FODMAP – wykluczyć lub zmniejszyć spożycie | Pokarmy o małej zawartości FODMAP – preferowane |
| owoce | awokado, jabłka, gruszki, arbuzy, mango, brzoskwinie, wiśnie, śliwki, morele, nektarynki, owoce suszone, owoce z puszki | banany, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny, jagody |
| warzywa | cebula, sałata, szparagi, karczochy, brokuły, kalafior, patisony, brukselka, soczewica, groszek zielony, pory, buraki ćwikłowe, kapusta, grzyby, koper włoski, czosnek | marchew, pomidory, ogórki, papryka o wydłużonych strąkach, kapusta chińska, kiełki bambusa, seler, kukurydza, bakłażan, sałata, dynia, kabaczek, słodkie ziemniaki, szczypior |
| nabiał | twaróg, delikatne sery (brie, ricotta), mleko skondensowane, jogurty, maślanka, mleko (krowie, owcze, kozie), kwaśna śmietana, bita śmietana | ser (szwajcarski, cheddar, parmezan, mozzarella), mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło, masło orzechowe, margaryna |
| inne | produkty pszenne, produkty zawierające sorbitol i inne poliole (słodziki z mannitolem, ksylitolem, maltitolem), słodycze | mięso (wołowina, kurczak, tuńczyk z puszki, ryby, wieprzowina, owoce morza, indyk, wędliny), jaja, kawa, herbata, oliwa z oliwek, większość przypraw i ziół, domowy bulion, musztarda, majonez, ocet balsamiczny, pieczywo bezglutenowe |
Źródło : https://www.mp.pl/gastrologia/przegladbadan/99379,wplyw-diety-o-malej-zawartosci-fermentujacych-oligo-di-i-monosacharydow-oraz-polioli-fodmap-na-objawy-ibs
Po zakończeniu fazy eliminacyjnej przechodzimy do kolejnej fazy i powoli wprowadzamy produkty z wysoką zawartością FODMAP cały czas dokładnie obserwując reakcje organizmu. Na podstawie tych obserwacji (np. notatek w dzienniczku) można ustalić dietę najlepszą dla pacjenta – dieta „skrojona na miarę”. Należy pamiętać jednak, że jest to dieta bardzo restrykcyjna i wymaga dużego zaangażowania ze strony pacjenta. Aby uniknąć niedoborów dieta Low FODMAP nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem i wyspecjalizowanym dietetykiem.
Dieta bezglutenowa w leczeniu Zespołu Jelita Nadwrażliwego
Ponieważ nie ma badań potwierdzających jednoznacznie, że dieta bezglutenowa pomaga osobom z ZJN to nie powinno się jej stosować na własną rękę. W przypadku osób z nietolerancją glutenu (celiaklia) będzie to uzasadniony sposób żywienia. W mojej ocenie warto skontaktować się z wyspecjalizowanym dietetykiem – dobrze zbilansowana dieta pozwoli uniknąć niedoborów błonnika, żelaza czy witamin z grupy B.
Dieta bez laktozy w leczeniu Zespołu Jelita Nadwrażliwego
Podobnie jak w diecie bezglutenowej – dieta bez laktozy powinna być stosowana tylko i wyłącznie przez osoby z nietolerancją laktozy. Ze względu na ryzyko niedoborów wapnia oraz witamin A,D,E i K nie można jej stosować na własną rękę i bez uzasadnienia zdrowotnego.
Więcej materiałów:
- https://www.mp.pl/gastrologia/diety/113924,dieta-fodmap-zalecana-w-zespole-jelita-drazliwego
- https://www.mp.pl/gastrologia/przegladbadan/99379,wplyw-diety-o-malej-zawartosci-fermentujacych-oligo-di-i-monosacharydow-oraz-polioli-fodmap-na-objawy-ibs
- https://www.fodmap.pl/
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
