Obręcz barkowa pełni kluczową rolę w codziennym funkcjonowaniu człowieka. Staw barkowy jest bardzo skomplikowanym mechanizmem, dzięki któremu możemy wykonywać ruchy kończyną górną, a także wzruszać ramionami, co często jest bardzo ważnym gestem w kwestii przetrwania. Biorąc kompleks barkowy pod lupę możemy zauważyć, że nie składa się on z jednego, lecz z 4 stawów, które współpracując zapewniają prawidłową funkcję ramienia. Szczególną uwagę zwracają na siebie 2 z nich – staw barkowo – obojczykowy i mostkowo – obojczykowy, które mimo swoich niewielkich rozmiarów pełnią bardzo ważne zadania w ogólnej funkcji barku.
Staw barkowo – obojczykowy
Staw barkowo – obojczykowy leży na szczycie ramienia i tworzy połączenie pomiędzy łopatką, a obojczykiem. Otoczony siecią więzadeł tworzy potężną ochronę dla górnej części obręczy barkowej. Jego podstawową funkcją jest umożliwienie unoszenia kończyny górnej nad głowę i rotację ramienia. Niestety ze względu na swoją pozycję i możliwości jest podatny na urazy, do których dochodzi zazwyczaj przez działanie sił zewnętrznych. Najbardziej charakterystycznym jest tzw. objaw klawiszowy, który ukazuje się przy zwichnięciu stawu barkowo-obojczykowego. Oprócz tak silnych urazów, zaburzenie jego mobilności może skutkować znacznymi ograniczeniami ruchu ręki i przyczyniać się do powstawania schorzeń takich jak zamrożony bark czy zespół uwięźnięcia mięśnia nadgrzebieniowego. Wspólnie ze swoim kolegą – stawem obojczykowo-mostkowym dbają o jeszcze kilka ważnych spraw, które rzadko widzą światło dzienne w naukach medycznych. O tym jednak za chwilę…
Staw mostkowo – obojczykowy
Staw mostkowo – obojczykowy jest nieco mniej mobilnym stawem jednak spełniającym równie ważną funkcję. Jego ruchy umożliwiają pełną mobilność obojczyka, która jest jednym z najważniejszych aspektów funkcjonowania całej obręczy barkowej. Urazy stawu mostkowo-obojczykowego zazwyczaj zdarzają się w przypadku uderzenia w klatkę piersiową, mostek lub przy upadkach. W szczególnych przypadkach może dojść do jego dyslokacji. Staw mostkowo-obojczykowy zwichnięty w przód może skutkować jedynie dolegliwościami o podłożu ortopedycznym. Zwichnięcie tylne może być groźne dla zdrowia i życia człowieka przez bliską obecność naczyń krwionośnych, dlatego natychmiast wymaga umiejętnego nastawienia.
Współpraca i swoboda kluczem do sukcesu
Oba stawy leżące po przeciwnych końcach obojczyka nieustannie współpracują, zapewniając swobodę ruchu kończyny górnej i łopatki. Pełnią jednak jeszcze jedną, bardzo ważną funkcję. Ich prawidłowa mobilność w znacznym stopniu przyczynia się do dobrego funkcjonowania kątów żylnych, które są głównym odpływem układu limfatycznego. W roli przypomnienia – prawy kąt żylny to ujście dla naczyń limfatycznych z prawej części twarzy i prawej kończyny górnej, zaś lewy – przez przewód piersiowy – dla całej reszty ciała. Płynny ruch przedniej części obręczy barkowej i wymienionych stawów pełni, zatem szczególną rolę w prewencji obrzęków oraz prawidłowego drenażu limfy z całego ciała.
Dynamiczne plastrowanie – podręcznik Kinesiology Taping
W praktyce fizjoterapeutycznej i osteopatycznej warto zatem zwracać szczególną uwagę na mobilność i stan tych dwóch stawów, gdyż każda ich dysfunkcja może istotnie wpływać na funkcjonowanie całego ciała. Techniki mobilizacji nie są szczególnie trudne, a mogą przynieść zdecydowaną ulgę w wielu schorzeniach układu ruchu.
Bibliografia:
- Martetschläger, Frank et al. “The Diagnosis and Treatment of Acute Dislocation of the Acromioclavicular Joint.” Deutsches Arzteblatt international 116,6 (2019): 89-95. doi:10.3238/arztebl.2019.0089
- Cadogan, Angela et al. “Shoulder pain in primary care: diagnostic accuracy of clinical examination tests for non-traumatic acromioclavicular joint pain.” BMC musculoskeletal disorders 14 156. 1 May. 2013, doi:10.1186/1471-2474-14-156
- Edwin, John et al. “Swellings of the sternoclavicular joint: review of traumatic and non-traumatic pathologies.” EFORT open reviews 3,8 471-484. 25 Aug. 2018, doi:10.1302/2058-5241.3.170078
- Dhawan, Rohit et al. “Sternoclavicular joint.” Shoulder & elbow 10,4 (2018): 296-305. doi:10.1177/1758573218756880
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
