Niskorosłość u dzieci

Niskorosłość u dzieci – diagnostyka

Kiedy masz dzieci, wciąż się martwisz, czy będą rosły. Większość rodziców spędza dużo czasu na czytanie etykiet, poszukuje nieprzetworzonego jedzenia, aby maluch miał dobre nawyki żywieniowe i nie chorował. Zdarza się jednak, że dziecko odbiega wzrostem od rówieśników i nie mieści się w siatce centylowej. Co robić, czekać aż urośnie, czy poddawać je diagnostyce?

Niskorosłość i diagnostyka różnicowa

Diagnostyka niskiego wzrostu polega głównie na wywiadzie dotyczącym przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego, określi również potencjał wzrostowy dziecka na podstawie średniego wzrostu rodziców (MPH). Istotny jest również stosunek masy ciała do wzrostu, symetria i obecność cech dysmorficznych. W diagnostyce niskorosłości niezbędne są siatki centylowe, które określają proporcje wzrostu do wagi na pomocą pionowych i poziomych linii. Za prawidłowe uznaje się położenie wybranego parametru między 3 a 97 centylem. Niedobór wzrostu występuje wtedy, gdy wzrost dziecka mieści się na osi poniżej 3 centyla.

Objawami, które zdecydowanie wskazują na konieczność pilnej diagnostyki jest zahamowanie tempa wzrastania i współwystępowanie objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego.

Niskorosłość i jej przyczyny

Jedną z najczęstszych przyczyn niskorosłości na świecie jest niedożywienie białkowo-kaloryczne. Zdarza się, że dziecko jest niejadkiem i mimo tego rośnie, ale są również dzieci, które cierpią na zespół złego wchłaniania i z powodów niedożywienia nie rosną. Najbardziej istotnymi chorobami związanymi z niedoborem wysokości ciała należą choroby nerek, zespoły złego wchłaniania, astma i mukowiscydoza. Wśród najbardziej istotnych przyczyn niskorosłości o podłożu hormonalnym znajduje się niedoczynność tarczycy, hiperkortyzolemia, niedoczynność i pseudoniedoczynność przytarczyc oraz somatotropinowa niedoczynność przysadki (SNP).

Innymi przyczynami nieprawidłowego wzrostu są uwarunkowania genetyczne – niski wzrost rodziców, opóźnienie dojrzewania, zespoły genetyczne (zespół Downa, Turnera, Pradera-Williego, Silvera-Russella, Noonan, Blooma, di George’a), anomalie kostno-chrzęstne (achondroplazja, hipochondroplazja, chondrodystrofia, dysplazja przynasadowo-kręgosłupowa). Hipotrofia wewnątrzmaciczna również może przyczyniać się do opóźnienia wzrostu dziecka. Większość dzieci z niską masą urodzeniową uzyskuje prawidłową wagę, ale są również takie, które pomimo proporcjonalnej masy kostno-mięśniowej, są poniżej 3 centyla.
Do określenia prawidłowego wzrostu dziecka można wykorzystać ten kalkulator wzrostu.

Niskorosłość – jak postępować

Aby znaleźć przyczynę niskorosłości, należy przeprowadzić szereg badań, które mogą przybliżyć stan zdrowia dziecka. Pod uwagę brana jest ocena wieku kostnego na podstawie zdjęcia rentgenowskiego ręki, nadgarstka i dystalnego odcinka przedramienia. Wyklucza się również zaburzenia wchłaniania – przede wszystkim celiakię, choroby tarczycy, wykonuje morfologię krwi, wskaźniki stanu zapalnego, jonogram oraz krzywą żelaza. Pozostałe badania, takie jak badania hormonu przysadki, rezonans magnetyczny i szczegółowe badania dotyczące zaburzeń wchłaniania przeprowadza się w szpitalu na oddziale dziecięcym.

Zachęcamy do artykułu na blogu: Prawidłowy rozwój stóp u dzieci – na co zwrócić uwagę. 

Niskorosłość – leczenie

Leczenie niskorosłości zależy od jej przyczyn. Niedobór wzrostu spowodowany niedoczynnością tarczycy leczony jest podawaniem leków z tyroksyną. Dzieciom z niedoborem hormonu wzrostu zwykle podaje się hormon w zastrzykach. Droga do znalezienia przyczyny niskorosłości jest długa, niemniej warto powalczyć o jej znalezienie. Należy brać również pod uwagę to, że dziecko, które jest dużo niższe niż rówieśnicy, odczuwa tę różnicę i nie jest to dla niego łatwe. Jeśli do twojego gabinetu trafi mały pacjent, który wygląda na rok, dwa lata mniej niż w rzeczywistości ma – nie wahaj się porozmawiać o tym z jego z rodzicami.