Lekarz demonstrujący układ kręgosłupa

Operacja kręgosłupa – na czym polega zabieg i rehabilitacja?

9

56550

W codziennej praktyce fizjoterapeutycznej wielokrotnie spotkałem pacjentów, którzy stali przed dylematem podjęcia właściwej decyzji o wykonaniu operacji odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Wielu z nich od kilku lat cierpiało z powodu dolegliwości bólowych grzbietu, które nie dały się zredukować żadnymi metodami rehabilitacji lub do tej pory żadna forma terapii nie została podjęta. Czy operacja kręgosłupa jest konieczna? Kiedy warto zdecydować się, jakie mogą być jej konsekwencje i na czym należy się skupić podejmując rehabilitację pooperacyjną? Na te i kilka innych pytań odpowiedź znajdziecie poniżej.

 

Operacja kręgosłupa – czy zawsze warto?

Większość problemów bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa może zostać rozwiązana bez zabiegu operacyjnego. I to jest dobra wiadomość. Tak naprawdę sam zabieg chirurgiczny nie gwarantuje pełnego sukcesu. Badania wykazują, że między 20 a 40% pacjentów wciąż odczuwa dolegliwości bólowe pomimo zoperowania kręgosłupa. Najczęstszym wskazaniem do inwazyjnych metod leczenia kręgosłupa jest zaawansowana dyskopatia powodująca nieprawidłowe funkcjonowanie nerwów i prowokująca ból. Niekiedy zwężone kanały kręgowe mogą doprowadzić do powstania stenozy, czyli stanu, w którym powikłaniem może być niedowład i poważne zaburzenia czucia.

 

Moment, w którym dochodzi do ciężkich zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego, ubytków motorycznych i czuciowych może świadczyć o tym, że na pełny powrót do zdrowia może już być za późno. Dlatego tak ważna jest współpraca fizjoterapeuty, neurologa i neurochirurga, aby przywrócić pacjenta do formy w jak najmniej inwazyjny sposób. Czasem może się jednak okazać, że użycie skalpela będzie niezbędne. To, np.:

  • masywne przepukliny dyskowe, często powikłane sekwestracją dysku,
  • stenoza kanału kręgowego,
  • niestabilny kręgozmyk, dający objawy neurologiczne,
  • złamania kręgów spowodowane urazem/osteoporozą.

Rzadko, konieczność wykonania zabiegu operacyjnego w obrębie kręgosłupa wynika ze zmian nowotworowych czy infekcji. Te zmiany, jak i obecność objawu ogona końskiego to zabiegi ratujące zdrowie i życie pacjenta. O ich wykonaniu powinien zadecydować wyłącznie lekarz prowadzący.

 

Typy zabiegów operacyjnych

Każdy fizjoterapeuta zajmujący się na co dzień pacjentami “kręgosłupowymi” powinien znać podstawowe typy zabiegów operacyjnych. Znajomość procedur operacyjnych umożliwia wycelowanie rehabilitacji w problemy dotyczące struktur, które “oberwały rykoszetem” na skutek zabiegu. W praktyce możemy się spotkać, np. z:

  • Wertebroplastyką – używaną przy złamaniach kompresyjnych, polegającą na wprowadzeniu do kości cementu mającego utwardzić dany segment.
  • Laminektomią – wykonywana w przypadku stenozy kanału kręgowego. Usunięte fragmenty kręgów tworzą w tym przypadku przestrzeń dla rdzenia.
  • Discektomią – polegającą na usunięciu dysku lub jego fragmentu, który powoduje ucisk i ból – jest to zabieg często idący w parze z laminektomią.
  • Foraminotomią – w tej procedurze, chirurg poszerza otwór międzykręgowy aby stworzyć miejsce dla uciśniętych korzeni nerwowych.
  • Nukleoplastyką – operacja wykonywana przy pomocy lasera. Za pomocą specjalnej, podgrzewanej igły, chirurg wkłuwa się w dysk i “przycina” dysk aby zmniejszyć wypuklinę.
  • Fuzją kręgów – całkowite usunięcie dysku międzykręgowego pomiędzy segmentami oraz ich trwałe zespolenie za pomocą metalowej stabilizacji. Fuzja skutkuje utratą mobilności pomiędzy kręgami i wymaga długiego procesu regeneracji.
  • Wszczepieniem implantów zastępujących dysk – jest często rozważane jako alternatywa dla fuzji metalowej. Podczas zabiegu chirurg wszczepia syntetyczny dysk w miejsce naturalnego, zniszczonego.

 

Niewątpliwie, po każdym rodzaju zabiegu operacyjnego w obrębie kręgosłupa jest potrzebny czas na regenerację i powrót do zdrowia. Nawet najmniej inwazyjna metoda pozostawia po sobie ślad i wymaga dobrze zaplanowanej rehabilitacji.

 

5% rabatu na hasło blog

 

Rehabilitacja po operacji kręgosłupa – na czym polega?

Nie sposób opisać wszystkie metody i procedury rehabilitacji w kilku słowach – są przecież na ten temat wydawane kilkutomowe książki! Można jednak opisać punkty, na których jako fizjoterapeuci powinniśmy skupić się najbardziej. To odbudowa:

  • stabilności kręgosłupa,
  • mobilności kręgosłupa,
  • prawidłowej funkcji kręgosłupa,
  • nauka używania kręgosłupa w życiu codziennym i ergonomii obowiązków zawodowych/domowych.

Pierwszym krokiem, najbardziej żmudnym, jest odbudowa mięśni stabilizujących kręgosłup. Niektóre metody operacyjne obejmują w swojej procedurze przecięcie mięśni istotnych dla funkcji kręgów, np. mięśnia wielodzielnego. Na jego stan może wpłynąć również przedłużone unieruchomienie lub leżący tryb życia po operacji.

 

Bardzo skutecznym, lecz nie uznawanym w niektórych środowiskach urządzeniem jest stabilizer lub w prostszej wersji ciśnieniomierz manualny. Dzięki niemu możemy kontrolować napięcie mięśni podczas ćwiczeń, które celują w odbudowanie najmniejszych, lokalnych stabilizatorów kręgosłupa. Oczywiście – nie jest to metoda idealna i ma swoje wady, aczkolwiek dla osoby, która dopiero zeszła ze stołu operacyjnego – może być metodą na szybkie zbudowanie kontroli mięśniowej nad kręgosłupem.

 

Mobilność i odbudowa funkcji kręgosłupa

Kolejnym krokiem jest odbudowa mobilności i funkcji kręgosłupa. Ten etap może trwać bardzo długo – nawet do kilku lat po operacji. Odzyskanie dobrej ruchomości stawów międzykręgowych po zabiegu jest kluczowe. Jeśli to się nie stanie, w niedługim czasie prawdopodobnie będzie potrzebny następny zabieg, gdyż stawy nad i pod operowanym miejscem będą przeciążone i nadużywane, a co się z tym wiąże – szybciej ulegną uszkodzeniu.

Ergonomia używania kręgosłupa jest tematem, do którego pacjent powinien wracać myślami często i stosować zalecenia fizjoterapeuty do końca życia. Jedynie prawidłowe dźwiganie/noszenie/siedzenie i wykonywanie innych czynności dnia codziennego jest w stanie uchronić pacjenta przed następnymi konsekwencjami i schorzeniami grzbietu. 

Jak bardzo podobał Ci się ten wpis?

Kliknij na gwiazdkę aby ocenić

Średnia ocena 4.8 / 5. Liczba głosów: 70

Brak głosów. Oceń jako pierwszy!

Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Jakub Seremak D.O.

Magister fizjoterapii, osteopata. Specjalizuję się w rehabilitacji sportowej, ortopedycznej oraz nowoczesnych metodach usprawniania organizmu. Interesuję się także fizjologią, która jest podstawą do zrozumienia problemów pacjenta. W wolnym czasie uprawiam sport, słucham rocka i gram na basie.

Wspomagaj się wiedzą innych, bądź na bieżąco!
Dołącz do Facebookowej grupy "Pogadajmy o fizjoterapii"


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *