Żywienie w pourazowych stanach zapalnych krążka międzykręgowego

Odpowiednie żywienie podczas pourazowych stanów zapalnych krążka międzykręgowego 

Krążek międzykręgowy potocznie zwany dyskiem jest strukturą kręgosłupa występującą pomiędzy trzonami kręgosłupa. Zbudowany jest on z jądra miażdżystego (40% masy krążka) otoczonego pierścieniem włóknistym (60% masy krążka). Jądro miażdżyste zawiera od 70% do 90% wody (wraz z wiekiem następuje naturalna dehydratacja) natomiast pierścień (stanowiący 60% masy krążka) składa się z włókien kolagenowych typu I i II. Krążki międzykręgowe posiadają żywe komórki, które potrzebują substancji odżywczych i wydalają zbędne produkty przemiany materii. Procesy odżywiania zachodzą na drodze dyfuzji.

W przypadku występujących pourazowych stanów zapalnych (czyli popularnego : „wypadnięcia dysku”) odpowiednie żywienie może wspomóc fizjoterapię i farmakoterapię  przynosząc ulgę w cierpieniu pacjenta. Oczywiście należy zdawać sobie sprawę z faktu, iż zastosowana dieta (rozumiana jako sposób żywienia a nie odchudzanie) nie zadziała natychmiast jak tabletka przeciwbólowa. Natomiast jej pozytywne efekty można odczuwać długo i znacznie podnosi to komfort życia pacjenta.

Najważniejsze składniki diety:

• Witamina C – stymuluje wytwarzanie kolagenu w organizmie. Regularne dostarczanie wysokich jej dawek może spowodować nawet kilkukrotny wzrost produkcji kolagenu. Naturalne źródła witaminy C: papryka (najlepiej żółta), pomarańcze, jarmuż, brokuły, czarne porzeczki, kiwi, truskawki, kapusta, mandarynki, grejpfruty, pomidory, acerola, dzika róża, rokitnik, natka pietruszki, truskawki.

• Żelatyna – również stymuluje wytwarzanie kolagenu w organizmie. Można ją stosować w formie np. słodkich galaretek (w deserach) lub wytrawnych (np. z nóżek wieprzowych ). W przypadku wegetarian i wegan świetnym zamiennikiem jest agar-agar (żelatyna pochodząca z glonów), która może być używana tak samo jak żelatyna odzwierzęca.

• Białko – budulec chrząstki stawowej. Dobrym źródłem białka jest nabiał np. kefir (dodatkowo posiadający dużo zdrowych bakterii pomagających w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego – przetwory mleczne zawierające żywe bakterie fermentacji mlekowej mogą być więc rekomendowane jako nie budzące zastrzeżeń żywieniowych i dietetycznych), biały ser czy maślanka. Niestety mleko nie zalicza się do tej grupy, ponieważ zgodnie z aktualnymi badaniami wypłukuje wapń z organizmu i może powodować osteoporozę. Oczywiście świetnym źródłem białka są rośliny i w przypadku wegetarian czy wegan bezpiecznie można dostarczyć wymagane ilości tego budulca spożywając m.in.: soję (w tym tofu – „ser” który można spożywać zarówno na ciepło, jak i na zimno), fasolę, groch, soczewicę czy inne rośliny strączkowe.

• Kwasy omega – 3 – polepszają ruchomość stawów, łagodzą dolegliwości bólowe oraz sztywność stawów. Bardzo dobrym źródłem kwasów omega są ryby morskie, które należy spożywać minimum raz w tygodniu. Inne źródła to oleje roślinne – najlepiej jeśli kupujemy te na tłoczone na zimno, ale wtedy należy pamiętać że nie wolno ich podgrzewać (nie używamy ich do smażenia). Najpopularniejsze to: oliwa z oliwek extra virgin, olej lniany (najlepiej kupowany w aptece, z krótką datą ważności), olej z orzechów. Inne źródła to: nasiona lnu (najlepiej złocistego), nasiona chia (szałwia hiszpańska) – te należy spożywać rozdrobnione np. w moździerzu.

• Woda – główny składnik naszego ciała. Należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu – minimum 2 litry wody dziennie (przyjmuje się, że osoba dorosła na każdy 1 kg masy ciała potrzebuje ok. 30 cm3 wody na dobę). Można wybrać wodę gazowaną ( jeżeli nie przeciwskazań lekarskich typu refluks) lub niegazowaną. W przypadku niedoborów dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z wód wysokozmineralizowanych np. Muszynianki czy Staropolanki 2000 ( biorąc pod uwagę, że będzie to jeden z wielu płynów przez nas przyjmowanych – nie pijemy tylko i wyłącznie wód wysokozmineralizowanych).

Produkty zabronione w diecie pacjenta:

• Alkohol i czarna herbata – mają działanie silnie odwadniające oraz ograniczają wchłanianie wapnia i białka.
• Kawa – przedawkowanie kofeiny (ponad 300 mg kofeiny dziennie) powoduje m.in. zwiększoną diurezę.
• Żywność wysoko przetworzona, żywność typu fast-food – zawiera wiele szkodliwych dodatków, które negatywnie wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
• Tłuszcze zwierzęce – negatywnie wpływają na funkcjonowanie naszych stawów.

Przykładowy przepis na zdrową potrawę w diecie pacjenta:

Wytrawna galaretka warzywna – wspomaga wytwarzanie kolagenu :

1. Opakowanie agaru ( żelatyna roślinna)
2. Słoiczek grzybów marynowanych np. pieczarek czy podgrzybków ( lub inne według osobistych preferencji)
3. Słoiczek oliwek – według osobistych preferencji
4. Słoiczek papryki konserwowej lub innych warzyw ( np. patisony)
5. Słoiczek korniszonów

Przygotowujemy agar według przepisu na opakowaniu (w zależności od producenta różne są proporcje proszku i wody). Możemy dodać ulubione przyprawy np. płatki chilli. Warzywa i grzyby kroimy na niewielkie kawałki i wsypujemy do małych miseczek (porcja na jedną osobę). Zalewamy przestudzonym agarem i wkładamy do lodówki. Po kilku godzinach galaretka jest gotowa do spożycia. Podawać z chrzanem lub ćwikłą. Smacznego!

Więcej materiałów:

http://www.czytelniamedyczna.pl/2418,zdrowotne-wlasciwosci-skladnikow-zywnosci-azjatyckiej.html

http://www.czytelniamedyczna.pl/5647,wplyw-spozywania-nadmiaru-miesa-na-zdrowie-czlowieka.html?fbclid=IwAR0q-3On2SN-2ZPvxi7nHrGXc9PljoFK_-lCUUsImj9qeNF58ISZpL1f8js

http://www.czytelniamedyczna.pl/3225,zywnosc-funkcjonalna-potrzeba-zywieniowa-czy-promocja-nowych-wyrobow.html?fbclid=IwAR13OFTImCpa-xnuHdQH9pLFCjroKQ9e0JcgCNnJ0H-RKjBXBnbUxmbwlzg

http://dietetykasportowa.pl/czy-kofeina-rzeczywiscie-nas-odwadnia/

http://www.czytelniamedyczna.pl/5649,czy-picie-kawy-jest-zdrowe.html

https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/zdrowe_diety/160557,przeciwnowotworowe-wlasciwosci-soi?fbclid=IwAR360J-_BRaXo2gydsGP6CcxH_BqjT0onHmJntiAwyLmVatxbOxpszvPywk