Szyjnopochodne zawroty głowy – terapia karku nadzieją na zdrowie

Zawroty głowy – cały świat wiruje..

Zawroty głowy potrafią być bardzo skomplikowanym problemem. Najczęściej występują jako objaw – a nie, jako schorzenie samo w sobie. Ze względu na fakt, że mogą być konsekwencją wielu schorzeń, ich diagnostyka często bywa trudna, a leczenie jest oparte o wiele metod terapeutycznych.

Dla pacjenta oraz terapeuty dolegliwości te mogą być nie lada wyzwaniem. Osoba chora na zawroty głowy, często tkwi w swoim problemie przez długi czas, ze względu na brak wyraźnej przyczyny swoich symptomów. Najczęściej osoby cierpiące z tego powodu odczuwają:

• chwilową utratę równowagi,
• nudności,
• uczucie „przelewania się” przed oczami,
• mroczki przed oczami.

W ciężkich przypadkach, dolegliwości mogą także obejmować regularne wymioty, zaburzenia słuchu, zaburzenia czucia. Mowa tutaj o dolegliwościach przewlekłych. Zawroty głowy mogą być spowodowane także urazami ostrymi tj. pęknięcie podstawy czaszki, udar, wylew, krwotok wewnątrz-czaszkowy, problemy natury kardiologicznej i ostre zapalenia narządów wewnętrznych. W takich stanach przyczyna jest oczywista i wymaga niezwłocznej pomocy lekarskiej!

Diagnostyka najważniejszym aspektem leczenia zawrotów głowy

Jeśli dolegliwości występują bez przerwy, ich diagnostyka często staje się labiryntem z którego trudno wydostać się z właściwą odpowiedzią. Podstawowymi badaniami, które mogą pomóc w odnalezieniu przyczyny zawrotów głowy są: USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych, próby błędnikowe, ENG, VNG (badanie potencjałów elektrycznych za pomocą elektrod przyłożonych do skroni). Niezbędne w celu wyeliminowania poważnych przyczyn neurologicznych może okazać się wykonanie badanie MRI lub TK głowy w celu oceny mózgowia i ogólnego stanu czaszki i jej podstawy.

Prawdziwą zagadką jest sytuacja, w której zawroty głowy są – a diagnozy nie ma. Pomimo przebadania na wszystkie strony wiele osób, pozostawione jest bez postawienia jednoznacznej diagnozy. Wtedy, możemy mieć do czynienia z problemem szyjno-pochodnych zawrotów głowy (ang. cervicogenic vertigo), które jak każdy problem funkcjonalności kręgosłupa – są domeną pracy fizjoterapeutów i osteopatów. Przyczyna takiego stanu może tkwić w braku odpowiedniej ruchomości poszczególnych segmentów kręgosłupa. 

Wg badań – głównymi segmentami kręgosłupa, których dysfunkcja może wpływać na krążenie w obrębie głowy i powodować zawroty głowy są C1, C2 oraz C3. W rzadszych przypadkach dysfunkcje niższych partii szyi może wywołać wspomniane dolegliwości. Jeśli mamy do czynienia z tego typu zaburzeniem, objawy będą wyraźnie zależne od pozycji głowy. Jako przyczyny tego typu zaburzeń określa się: ergonomię pracy, whiplash (uraz typu smagnięcia biczem) czy zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatie w obrębie kręgosłupa szyjnego.

Szyjnopochodne zawroty głowy i ich leczenie 

Leczenie szyjnopochodnych zawrotów głowy opiera się o metody zachowawcze. Przed przystąpieniem do wykonywania technik terapeutycznych, osoba prowadząca rehabilitację powinna wykonać testy bezpieczeństwa (testu na niewydolność krążenia podstawno-kręgowego oraz testy stabilności C1 oraz zęba C2), dzięki którym upewni się o braku przeciwwskazań do pracy. Jeśli takie nie występują, można przystąpić do leczenia, które obejmuje:

• techniki manipulacji i mobilizacji kręgosłupa szyjnego,
• techniki tkanek miękkich,
• suche igłowanie punktów spustowych mięśni szyi i głowy,
• terapia czaszkowo-krzyżowa,
• terapia wisceralna,
• ćwiczenia propriocepcji kręgosłupa szyjnego i głowy.

Miejscami, które warte są szczególnej uwagi w leczeniu zawrotów głowy o podłożu szyjnym są kręgi C1,C2,C3; mięśnie: MOS, długi szyi, skrzydłowy przyśrodkowy i boczny a także staw skroniowo-żuchwowy. Dysfunkcje wymienionych struktur mogą mieć bardzo istotny wpływ na powstawanie dolegliwości a ich terapia przynosi często tak bardzo oczekiwaną ulgę. Przed przystąpieniem do leczenia zawrotów głowy o podłożu szyjnym należy zawsze zlecić wykonanie badań, które wyeliminują poważne patologie, w których metody fizjoterapeutyczne mogą okazać się bezskuteczne.

Bilbiografia:

1. Filippopulos, Filipp M et al. “Vertigo and dizziness in adolescents: Risk factors and their population attributable risk.” PloS one vol. 12,11 e0187819. 13 Nov. 2017, doi:10.1371/journal.pone.0187819
2. Galm, R et al. “Vertigo in patients with cervical spine dysfunction.” European spine journal : official publication of the European Spine Society, the European Spinal Deformity Society, and the European Section of the Cervical Spine Research Society vol. 7,1 (1998): 55-8. doi:10.1007/s005860050028
3. Langhagen, Thyra et al. “Period Prevalence of Dizziness and Vertigo in Adolescents.” PloS one vol. 10,9 e0136512. 11 Sep. 2015, doi:10.1371/journal.pone.0136512
4. Liu, Xiao-Ming et al. “Does the longus colli have an effect on cervical vertigo?: A retrospective study of 116 patients.” Medicine vol. 96,12 (2017): e6365. doi:10.1097/MD.0000000000006365
5. Thompson-Harvey, Adam, and Timothy C Hain. “Symptoms in cervical vertigo.” Laryngoscope investigative otolaryngology vol. 4,1 109-115. 28 Nov. 2018, doi:10.1002/lio2.227