Nie garb się! Prostuj plecy! Ściągnij łopatki! Te rozkazy wybrzmiewają codziennie w wielu domach, szkołach i podczas spacerów rodzinnych w kierunku dzieci i nastolatków. Od zawsze problemy z postawą ciała towarzyszyły wielu osobom, jednak w ostatnich latach, które dostarczyły nam rozrywki w postaci konsoli do gier ultra HD i smartfonów problem narasta w zastraszającym tempie. Nie dotyczy on tylko dzieci. Dorośli bardzo często mają poważne problemy z posturą i codziennie doświadczają ich konsekwencji. Jak ważna jest dobra postawa ciała i jakie mogą być konsekwencje jej zaburzeń? Na to pytanie postaram się dzisiaj odpowiedzieć.
Wady postawy i ich przyczyny
Cały problem zaczyna się najczęściej w latach młodzieńczych. Często wady postawy wynikają z wad wrodzonych (tj. dysplazja stawów biodrowych u dzieci czy wrodzona różnica w długości kończyn). Jednak zdecydowana większość wynika z czynników środowiskowych i zaniedbania aktywności fizycznej w wieku dziecięcym. Rozwój dziecka powinien być zrównoważony i stawiać po trochu na umysł i sprawność fizyczną, a także rozwój społeczny, gdyż wszystkie te czynniki mają istotny wpływ na posturę ciała. Sprawdza się to także w wieku dorosłym, kiedy często zapominamy o tym, że aby być zdrowym nie wystarczy unikać urazów…
Najczęściej spotykane wady postawy
Praca z wadami postawy i ich przyczyny to temat bardzo szeroki, dlatego w tym artykule poruszymy tylko te najczęściej spotykane. Wady postawy to zazwyczaj nieprawidłowe skrzywienia kręgosłupa i najczęściej zaczynają być wyraźnie widoczne w wieku szkolnym. Jako przyczyny upatruje się zazwyczaj nadmierną ilość czasu spędzony przy biurku, noszenie plecaka na jednym ramieniu, długie wpatrywanie się w ekran komputera i zbyt małą aktywność fizyczną. Co ciekawe, często niedostrzeganą na początku przyczyną zmian w posturze są wady wzroku, przez które młody człowiek nienaturalnie ustawia głowę i całe ciało. Podstawa naszego ciała, czyli stopy, pełnią bardzo istotną rolę nie tylko w poruszaniu się. Wpływają także na funkcjonowanie całego ciała i ustawienie go w dobry sposób. Dlatego praca nad dobrym wysklepieniem łuków stóp jest jednym z najważniejszych punktów walki z prawidłową postawą w dzieciństwie. Wszystkie te czynniki mogą prowadzić do powstawania zaburzeń w napięciu mięśniowym i zaburzenia prawidłowej funkcji kręgosłupa i kończyn. Najczęstsze nieprawidłowości to:
- postawa skoliotyczna (skolioza czynnościowa),
- plecy okrągłe,
- plecy wklęsłe,
- plecy płaskie, okrągło – wklęsłe,
- płaskostopie, stopa końsko-szpotawa, stopa koślawa.
Skutki złej postawy ciała
Wszystkie z tych zmian są wskazaniem do rehabilitacji i gdy nie zostanie ona podjęta w odpowiednim czasie mogą z czasem się pogłębiać. Im wcześniej zostanie podjęta walka z daną wadą tym większe szanse na całkowite wyleczenie i zapomnienie o problemie po kilku latach. Nieleczone i zaniedbane skrzywienie kręgosłupa i wady stóp prowadzą to poważnych konsekwencji w wieku dorosłym, które nierzadko wymagają długotrwałego leczenia. To m.in.:
- napięciowy ból głowy,
- ból kręgosłupa,
- zespoły bólowe (np. rwa kulszowa, udowa, barkowa, bóle połączone z objawami neurologicznymi)
- ból stawów związany ze złym obciążeniem,
- szybsze powstawanie zmian zwyrodnieniowych,
- zmiany o charakterze entezopatii,
- ostroga piętowa, paluch koślawy.
Wady postawy kryją w sobie niesamowity potencjał destrukcyjny. Ich obecność może zdecydowanie wpływać na stan zdrowia pacjenta. Niosą ze sobą także wiele możliwości. Wiedza o nich i zdolność dobrej obserwacji może istotnie wpłynąć na proces rehabilitacji i globalne spojrzenie na pacjenta. Leczenie ostrogi piętowej czy bólów głowy za pomocą ćwiczeń korygujących posturę może przynieść nie tylko ulgę w bólu, ale także rezultaty, które będą trwały długie lata.
Bibliografia:
- Berdishevsky, Hagit et al. “Physiotherapy scoliosis-specific exercises – a comprehensive review of seven major schools.” Scoliosis and spinal disorders 11 20. 4 Aug. 2016, doi:10.1186/s13013-016-0076-9
- Fadzan, Maja, and Josette Bettany-Saltikov. “Etiological Theories of Adolescent Idiopathic Scoliosis: Past and Present.” The open orthopaedics journal 11 1466-1489. 29 Dec. 2017, doi:10.2174/1874325001711011466
- Pita-Fernandez, Salvador et al. “Flat Foot in a Random Population and its Impact on Quality of Life and Functionality.” Journal of clinical and diagnostic research : JCDR 11,4 (2017): LC22-LC27. doi:10.7860/JCDR/2017/24362.9697
- Terlikowski, Robert, et al. Wady Postawy. Uniwersytet Medyczny. Klinika Rehabilitacji Dziecięcej, Klinika Rehabilitacji, 2009.
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
Właśnie ja mam problem z wadą postawy. Cały czas się garbie, próbowałem nawet pajączka, ale jakoś brak motywacji, żeby go nosić… Niedawno kupiłem książkę „Jak prawidłowo chodzić, stać, siedzieć”. Musze do niej usiąść i przeczytać, może w końcu ona pomoże mi coś na tą moją krzywiznę 😀
Tak samo jak Pan powyżej.. Mam problem z wadą postawy, przez co krzywizna mojego kręgosłupa cały czas się pogłębia. Trzeba się wybrać w końcu do ortopedy 🙁
W leczeniu wad postawy ważna jest dbałość o higienę snu. Dobrze zaopatrzyć się w odpowiedni, wysokiej jakości materac do spania czy też nawet poduszkę ortopedyczną.