Ból przy zgięciu kolana, czasem w nocy, ma charakter piekący i rozpierający i nie mija. Torbiel Bakera, bo o niej mowa, to cysta wypełniona płynem, która powoduje wybrzuszenie i uczucie ucisku w dole podkolanowym. Niestety, jest to schorzenie, które lubi pamiętać, że było, bo lubi się odnawiać. Cysta Bakera rzadko rozwija się na obu kolanach jednocześnie, niemniej potrafi naprawdę boleć. Czy da się ją wyleczyć?
Torbiel Bakera
W zdrowym kolanie nie pojawiają się żadne anomalie.Torbiel Bakera, której nazwa pochodzi od nazwiska lekarza Williama Bakera, który po raz pierwszy opisał to schorzenie w 1877 r., pojawia się najczęściej pomiędzy głową przyśrodkową mięśnia brzuchatego, a mięśniem półbłoniastym, na skutek stanu zapalnego stawu, a przede wszystkim zwiększonej produkcji płynu stawowego.
Torbiel może się pojawiać u pacjentów, którzy cierpią na zmiany zwyrodnieniowe, dysfunkcje chrząstki stawowej, reumatoidalne zapalenia stawów, mają nieprawidłowy mechanizm zastawkowy torebki stawowej, powodujący jednokierunkowy przepływ płynu, zapalenie kaletki maziowej w dole podkolanowym lub doświadczają przeciążeń, zapaleń i urazów stawu kolanowego.Torbiel Bakera najczęściej pojawia się u osób aktywnie uprawiających sport i u osób z nadwagą, chociaż nie jest to regułą. Przy chronicznym obrzęku chorego stawu może pojawić się bolesna struktura wypełniona płynem.
Jak powstaje torbiel Bakera?
Niekoniecznie trzeba być sportowcem oraz mieć nadwagę, aby torbiel Bakera pojawiła się w stawie kolanowym. Być może istnieje w nim przewlekły stan zapalny, a wrodzona słabość torebki stawowej może doprowadzić do pewnego rodzaju przepukliny i dysfunkcji w stawie, która powoduje nie tylko zwiększenie ilości płynu maziowego, ale również być wypadkową wielu mikrourazów powstałych na skutek przeciążeń. Istotne może być również ustawienie kości piszczelowej do tyłu, co może wzmagać napięcie na tylnej stronie torebki stawowej, co sprawia, że obszar ten jest narażony na przeciążenia.
Cykl rozwojowy cysty bakera rozpoczyna się długotrwałym drażnieniem błony maziowej, co doprowadza do wytwarzania wysięku w stawie. Pogrubiały worek maziowy jest dodatkowo drażniony w trakcie ruchów kolana, co powoduje dalszy rozrost tkanki łącznej. Obserwując zarys dołu podkolanowy należy zwracać uwagę na wszelkie jego zmiany, takie jak tętniaki, rozległe żylaki, a także na być może przerośniętą głowę mięśnia półbłoniastego, bo mogą one wpływać na nieprawidłowy wygląd stawu kolanowego, niekoniecznie będąc związanymi z powstaniem cysty Bakera. Diagnostykę warto rozszerzyć nie tylko o badanie usg, ale również o rezonans magnetyczny, który potwierdzi przyczynę bólu i dysfunkcji stawu kolanowego. Zdarza się, iż torbiel Bakera może pęknąć, a ból jest zbliżony do zakrzepowego zapalenia żył, konieczna jest więc odpowiednia diagnostyka.
Jak leczyć torbiel Bakera?
Cysta Bakera, jak przystało na dysfunkcje w tkankach miękkich, lubi się odnawiać. Wstrzyknięcie sterydu łagodzi stan zapalny, jednak nie do końca przynosi efekty. Jak już pisałam, najważniejsze jest poznanie przyczyny pojawiania się cysty, a więc wszelkim uszkodzeniom, które powodują zaburzenia mechaniki stawu. Najczęściej potwierdza się je przy pomocy USG, rezonansu magnetycznego albo artroskopii, jednak nie od razu należy sięgać po inwazyjne metody. Artroskopia może powodować nawroty torbieli i z pewnością pomoże zdiagnozować przyczynę jej powstania, jednak należy uważnie podchodzić do tego zabiegu, bo jednak wiąże się on z późniejszą rehabilitacją i kilkutygodniowym powrotem do sprawności.
W leczeniu torbieli Bakera skuteczna będzie terapia FDM – bolesna, ale naprawdę przynosząca efekty, a także ograniczenie aktywności, odciążenie kolana, okłady z lodu oraz leki, które pozwolą opanować stan zapalny kolana. Nie będę namawiać do wycięcia cysty ani jej nakłuwania i odessania płynu, takie zabiegi i tak nie dają gwarancji, że cysta się nie odnowi, bo przede wszystkim nie będzie usunięta przyczyna jej powstania, a więc nieprawidłowości w funkcjonowaniu stawu kolanowego. Ważne jest, aby przerwać aktywność ruchową powodującą rozwój torbieli, stosować ćwiczenia rozciągające połączone z terapią manualną i wzmacnianiem mięśni.
Torbiel Bakera u dzieci
Torbiel Bakera może pojawić się również u dzieci, nawet w zdrowym stawie kolanowym. Torbiel idiopatyczna, bo taką nosi nazwę, pojawia się rzadko, na ogół przed 15 rokiem życia i może być spowodowana zapaleniem stawów, ich nadmierną ruchomością, a także połączeniem między przegubem kolanowym, a kaletką podkolanową zlokalizowaną za kolanem. Płyn stawowy z wnętrza stawu może pojawić się w kaletce podkolanowej i utworzyć cystę. Przyczyną może być mechaniczne drażnienie stawu kolanowego (siedzenie na ugiętej nodze) lub w wysokiej, szkolnej ławce. Leczenie jest zachowawcze, a najważniejsza jest szybka diagnostyka, aby w nie doprowadzić do długotrwałej dysfunkcji stawu.
Jakie są wasze doświadczenia z leczeniem torbieli Bakera? Nie jest to łatwe w leczeniu schorzenie, bo torbiel lubi się odnawiać, dlatego zachęcam do dyskusji – jaki rodzaj terapii najczęściej przy nim stosujecie?
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
Nie wiem skąd u mnie się wzięła taka torbiel, ale ostatnio doktor Więcek mi taką znalazł. Uspokoił jednak i na razie zalecił kilka ćwiczeń, odciążanie nogi, przeciwzapalne itp. Za jakiś czas skontrolujemy