Techniki tkanek miękkich – z czym tak naprawdę pracuje fizjoterapeuta?

W codziennej praktyce fizjoterapeutycznej, specjaliści stosują szereg technik mających usprawnić funkcjonowanie ciała pacjenta. Każdy fizjoterapeuta posiada w swoim zasobie setki technik leczniczych, które dobiera indywidualnie do pacjenta – w zależności od aktualnych dolegliwości. Jednym z rodzajów technik terapeutycznych są techniki tkanek miękkich.

Zrozumieć techniki tkanek miękkich

Na początku drogi poznawania technik skupionych na tkankach miękkich człowieka, należy zastanowić się, które tkanki rozważamy jako miękkie. Z definicji, tkanka miękka otacza, łączy i wspiera wszystkie narządy wewnętrzne, kości, stawy, mięśnie, a także układ nerwowy i krążenia. Idąc tym torem możemy powiedzieć, że większość pracy manualnej z ciałem skupia się na poprawie funkcji tkanki łącznej (miękkiej), zawierającej w sobie macierz międzykomórkową składającą się z kolagenu, elastyny oraz substancji podstawnej.

Dla zdrowej kondycji tkanki łącznej niezbędne jest prawidłowe jej nawodnienie oraz ukrwienie. Zawarte w tkance łącznej fibroblasty oraz chondroblasty nieustannie regulują jej strukturę, tworząc sieci połączeń i nadając ich kierunek. Bardzo ciekawym zjawiskiem zachodzącym w tkance łącznej jest durotaksja, polegająca na migrowaniu komórek wg gradientów napięć. To dzięki temu jesteśmy w stanie zauważyć zmiany w obrębie napięcia skóry, powięzi w sferze zajętej procesem chorobowym.

To właśnie przez pracę tkanki łącznej, terapeuta jest w stanie wyczuć, w którą stronę prowadzi napięcie tkankowe i ocenić kierunek pracy manualnej. Chcąc zrozumieć procesy zachodzące w ciele – na skutek zaaplikowania tkanek miękkich – należy zatem mocno zagłębić się w biochemię tkanki łącznej, dzięki której techniki “miękkie” mają prawo działać.

Praktyczne zastosowanie technik łącznotkankowych

Z dużą dozą pewności można powiedzieć, że każdy fizjoterapeuta pracując ze swoimi pacjentami, aplikował już techniki poprawiające pracę tkanki łącznej. Niemal wszystkie techniki mające na celu poprawę funkcji ścięgien, mięśni, więzadeł i nerwów, zawierają w sobie komponenty mające wpływ na tkankę łączną. Przykładami tego rodzaju pracy mogą być:

• Techniki Jonesa,
• Techniki inhibicji,
• Masaż poprzeczny,
• Techniki BLT (balanced ligamentous tension), BMT (balanced membrane tension),
• Techniki powięziowe,
• ART (active release therapy) i wiele innych.

Rozważając na temat technik manualnych, jesteśmy w stanie wysnuć wniosek, że niemal wszystkie z nich mają za zadanie poprawę funkcjonowania tkanki łącznej, bo to właśnie dzięki niej możemy uzyskiwać pożądane efekty terapeutyczne. 

Jednym z głównych założeń osteopatii od początku jej powstania, jest nadrzędność tętnic, mówiąca o powstawaniu dolegliwości wtedy, kiedy w danym miejscu ciała nie ma swobody przepływu krwi oraz płynów ustrojowych. Biorąc pod uwagę strukturę tkanki łącznej i jej funkcję, możemy stosując techniki tkanek miękkich, wykorzystywać w praktyce podstawowe założenia osteopatii, przyczyniając się do poprawy zdrowia i samopoczucia naszych pacjentów.