Staw skroniowo żuchwowy

Staw skroniowo – żuchwowy. Ważny punkt w terapii

17581

Staw skroniowo – żuchwowy jest jedną z ważniejszych struktur w kategorii przetrwania naszego gatunku – w końcu umożliwia nam spożywanie posiłków, a bez niego moglibyśmy żyć jedynie podłączeni do kroplówek. Pomimo, że rzadko zdarza się tak duże ograniczenie jego funkcji, że nie da się swobodnie jeść czy pić – często dochodzi do zaburzenia jego działania i pojawiania się konsekwencji takiego stanu, które mogą przyprawić nie tylko o ból głowy. Przyjrzyjmy się bliżej strukturze, której rola nie może zostać niezauważona.

 

Staw skroniowo – żuchwowy 

Staw skroniowo – żuchwowy (ang. temporomandibular joint – TMJ) jest parzystym stawem twarzoczaszki. Łączy żuchwę z wyrostkiem jarzmowym kości skroniowej. Leży w bliskim sąsiedztwie zewnętrznego otworu słuchowego i posiada bardzo charakterystyczną cechę – obecność krążka stawowego. Podczas ruchu krążek stawowy odpowiada za płynne przemieszczanie się powierzchni stawowej względem siebie, co jest kluczowe dla prawidłowej funkcji tej struktury. TMJ jest otoczony także przez silne więzadła, których funkcja opiera się o ograniczanie i umożliwianie określonych ruchów, a także stabilizację stawu. Dobra współpraca i koordynacja krążka stawowego, więzadeł oraz mięśni żucia jest niezbędna do dobrego funkcjonowanie aparatu mowy i początkowej części układu pokarmowego.

 

Dysfunkcja stawu skroniowo – żuchwowego 

Niestety, ze względu na częstość używania oraz inne czynniki ryzyka staw skroniowo – żuchwowy jest narażony na urazy i dysfunkcje, które potrafią przysporzyć różnych dolegliwości, pozornie niezwiązanych z tym miejscem. Na zmiany w jego strukturze i złe funkcjonowanie ma bezpośredni wpływ wiele czynników, jednak dzięki badaniom udało się wyróżnić te najważniejsze, z którymi można skutecznie walczyć. Przyczyny zaburzenia pracy TMJ możemy podzielić na dwie grupy:

  • Przyczyny wewnątrzstawowe:
    • stany zapalne torebki stawowej “capsulitis”, błony maziowej “synovitis” lub tkanek zakrążkowych “retrodiscitis” (najczęściej spowodowane urazem, uderzeniem, nadmiernym żuciem lub bruksizmem),
    • artroza stawu (najczęściej na skutek długotrwałych błędnych wzorców funkcjonowania) wywołująca charakterystyczne “strzelanie”, “przeskakiwanie” w stawie skroniowo żuchwowym, dotyczy ona głównie osób po 50 r.ż.,
    • zwichnięcia TMJ,
    • hipermobilność.
  • Przyczyny zewnątrzstawowe:
    • wzmożone napięcie mięśni,
    • nieprawidłowa postawa ciała, zwłaszcza wady ustawienia kręgosłupa szyjnego i głowy,
    • braki w uzębieniu!!!,
    • bruksizm – często prowadzący do tendinopati ścięgna m. skroniowego,
    • złamania żuchwy/kości szczękowej – najczęściej jako skutek upadku na brodę.

 

Objawy dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego

Objawy dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego mogą być różne i ich wachlarz jest spory. Mogą obejmować charakterystyczne “przeskakiwanie” podczas żucia lub szerokiego otwierania ust. Czasem dochodzi jednak do pojawiania się symptomów mniej wiązanych ze złym funkcjonowaniem TMJ. Należą do nich:

  • bóle głowy, szczęki, zębów,
  • ból okolicy stawu TMJ i skroni,
  • bóle okolicy ucha,
  • trudności z żuciem, ból w trakcie żucia,
  • ból okolicy twarzy, potylicy po stronie zmienionego stawu,
  • nawracające stany zapalne ucha.

Nieprawidłowo funkcjonujący staw skroniowo – żuchwowy może przyczyniać się również do powstawania szumów usznych. Jego terapia i powrót do normalnej funkcji, przynosi ulgę w bólu i może przyczynić się do poprawy ogólnego działania organizmu.

 

Terapia może zdziałać cuda

Terapia stawu skroniowo – żuchwowego opiera się głównie o terapię manualną oraz ćwiczenia korekcyjne. Techniki manualne w tym przypadku są niezwykle efektywne i mogą być wykonywane zewnętrznie lub wewnątrz ust. Obejmują głównie:

  • mobilizacje TMJ,
  • techniki rozluźniające okolice ust, skroni, żuchwy oraz TMJ,
  • techniki inhibicji mięśniowej,
  • suche igłowanie punktów spustowych,
  • ćwiczenia domowe pacjenta.

Do prawidłowej funkcji stawu skroniowo-żuchwowego przyczyniają się mięśnie odpowiedzialne za żucie, dlatego praca w ich obrębie będzie kluczowa dla uzyskania korzystnego efektu. Najważniejsze z nich to m.in. m. żwacz, m. skroniowy, m. skrzydłowy przyśrodkowy. Badania sekcyjne wykazały, że m. skrzydłowy boczny jest bezpośrednio połączony z torebką stawową TMJ u więcej niż połowy ludzi! Jego terapia, będąca najbardziej efektywna z podejścia wewnętrznego, może być za tym mocnym elementem w pracy z pacjentem.

Staw skroniowo – żuchwowy jest jedną z ważniejszych struktur naszego organizmu, dlatego warto pokusić się o stałe pogłębianie wiedzy w zakresie jego anatomii, funkcji i roli jaką pełni. Praca z nim może być wdzięczna i przynieść nie tylko niesamowitą ulgę dla pacjenta, ale także olbrzymią satysfakcję w pracy terapeuty.

 

Bibliografia:

1. Kothari, Simple Futarmal et al. “Pain profiling of patients with temporomandibular joint arthralgia and osteoarthritis diagnosed with different imaging techniques.” The journal of headache and pain vol. 17,1 (2016): 61. doi:10.1186/s10194-016-0653-6
2. Ralli, Massimo et al. “Subtyping patients with somatic tinnitus: Modulation of tinnitus and history for somatic dysfunction help identify tinnitus patients with temporomandibular joint disorders.” PloS one vol. 13,8 e0202050. 13 Aug. 2018, doi:10.1371/journal.pone.0202050
3. Murphy, Meghan K et al. “Temporomandibular disorders: a review of etiology, clinical management, and tissue engineering strategies.” The International journal of oral & maxillofacial implants vol. 28,6 (2013): e393-414. doi:10.11607/jomi.te20
4. Stoll, Matthew L et al. “Temporomandibular joint arthritis in juvenile idiopathic arthritis, now what?.” Pediatric rheumatology online journal vol. 16,1 32. 25 Apr. 2018, doi:10.1186/s12969-018-0244-y

Jak bardzo podobał Ci się ten wpis?

Kliknij na gwiazdkę aby ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 5

Brak głosów. Oceń jako pierwszy!

Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Jakub Seremak D.O.

Magister fizjoterapii, osteopata. Specjalizuję się w rehabilitacji sportowej, ortopedycznej oraz nowoczesnych metodach usprawniania organizmu. Interesuję się także fizjologią, która jest podstawą do zrozumienia problemów pacjenta. W wolnym czasie uprawiam sport, słucham rocka i gram na basie.

Wspomagaj się wiedzą innych, bądź na bieżąco!
Dołącz do Facebookowej grupy "Pogadajmy o fizjoterapii"


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *