Niestabilność barku

Niestabilność barku – przyczyny dolegliwości i propozycje metod leczniczych

3

17788

Niestabilność stawu ramiennego jest często diagnozowanym schorzeniem układu ruchu. Nieleczona może prowadzić do poważnych zaburzeń w mechanice barku oraz innych konsekwencji zdrowotnych pozornie niezwiązanych z obręczą barkową.

 

Czym jest niestabilność barku? 

Przez niestabilność barku rozumie się niezdolność do utrzymania głowy kości ramiennej w panewce stawu podczas ruchu. W normalnych warunkach wzajemny balans struktur leżących w obrębie stawu ramiennego dba o jakość wykonywanego ruchu. W każdym momencie ruchu następuje aktywacja i przekazywanie napięcia odpowiednich dla danej fazy grupy mięśni i więzadeł, co dzieje się w ułamkach sekund i zapewnia pełny zakres ruchu, jego płynność i bezbolesność. Problem następuje wtedy, gdy któraś ze struktur funkcjonuje nieprawidłowo przez długi czas lub zostaje uszkodzona. Dochodzi wtedy do zaburzenia skomplikowanego mechanizmu ruchu w stawie, a niestabilność może być jedną z konsekwencji takiego stanu.

 

 

Zmiany anatomiczne przyczyną niestabilności stawu ramiennego

Przyczyna niestabilności barku może leżeć w mechanizmach przewlekłych lub ostrych urazach. Niestabilność funkcjonalna występuje na skutek przewlekłego, nieprawidłowego napięcia w obrębie stawu ramiennego, które może być spowodowane:

  • nieprawidłową postawą ciała (np. pogłębioną kifozą piersiową i protrakcją głowy i ramion),
  • wiotkością mięśni obręczy barkowej,
  • hipermobilnością stawów (wrodzoną lub nabytą, np. przez uprawianie gimnastyki artystycznej czy pływania),
  • regularnym przeciążaniem i mikrourazami w obrębie stawu (np. na skutek pracy fizycznej, pracy wykonywanej ponad głową czy sportem wyczynowym).

Do głównych dynamicznych stabilizatorów stawu ramiennego zalicza się mięśnie stożka rotatorów, głowę długą mięśnia dwugłowego ramienia oraz mięsień naramienny. Duży udział, w jakości ruchu biorą także mięsień najszerszy grzbietu, obły większy oraz piersiowy większy. Ich dysfunkcje, zmniejszona elastyczność, siła czy obecność aktywnych punktów spustowych istotnie wpływają na funkcję ramienia i co za tym idzie – mogą być kluczową przyczyną niestabilności ramienia.
Przyczyna niestabilności barku może również leżeć w bezpośrednim urazie ramienia, spowodowanego upadkiem czy ruchem w nadmiernym zakresie ruchu lub z nadmierną siłą.

 

Najczęściej do powstania pourazowej niestabilności barku dochodzi na skutek:

  • Zwichnięcia stawu ramiennego
  • Uszkodzenia obrąbka stawowego (np. uszkodzenie Bankarta)
  • Uszkodzenia kości ramiennej (np. uszkodzenie Hilla-Sachsa)

Stabilizacja statyczna ramienia opiera się o struktury więzadłowe, kostne oraz chrzęstne. Zalicza się do nich torebkę stawową wzmocnioną przez więzadło kruczo-ramienne oraz więzadła obrąbkowo ramienne (górne, środkowe, dolne). Bardzo istotną rolę odgrywa również obrąbek stawowy oraz podciśnienie panujące w samym stawie. Zaburzenie jednej lub kilku z wyżej wymienionych struktur może skutkować niestabilnością i postępować z biegiem czasu.

Zaburzenia w stabilności głowy kości ramiennej względem łopatki może objawiać się mniej lub bardziej wyraźnie – w zależności od zaawansowania urazu. Pomimo charakterystycznych symptomów, często trudno jest szybko i prawidłowo zdiagnozować schorzenie stawu ramiennego. Ze względu na bardzo wiele patologii, które mogą powodować zaburzenia w tym regionie diagnostyka może być nie lada wyzwaniem.

 

 

Niestabilność barku objawia się głównie:

  • bólem rozlanym w obrębie całego barku,
  • słyszalnym „klikaniem”, „przeskakiwaniem” w stawie,
  • problemami z uniesieniem ramienia ponad głowę, płynnym odwiedzeniem,
  • przy sportach rzutowych – intensywnym bólem podczas aktywności fizycznej.

W zależności od przebiegu schorzenia może dojść także do objawów zespołu uwięźnięcia mięśnia nadgrzebieniowego, – co za tym idzie ruchomość ramienia, zwłaszcza jego odwiedzenia będzie ograniczona. Często jednak niestabilność jest związana z hipermobilnością stawu, której może towarzyszyć uszkodzenie obrąbka stawowego i wiotkość torebki stawowej przy jednoczesnej dużej sile mięśni obręczy barkowej (np. u pływaków). Z tych względów schorzenie bywa nieco zaskakujące w swoim przebiegu i dwoje pacjentów z podobnym problemem, może znacznie różnić się manifestacją kliniczną problemu.

 

Niestabilność stawu ramiennego – diagnostyka i leczenie 

Diagnostyka problemu powinna opierać się o badania obrazowe oraz testy funkcjonalne, mające za zadanie ocenić stan tkanek oraz stopień ich uszkodzenia, jeśli takie występuje. Podstawowe informacje dostarczy badanie RTG oraz USG, dzięki którym skutecznie można ocenić pozycję kości ramiennej względem łopatki oraz obojczyka a także stan tkanek miękkich otaczających staw. Do testów funkcjonalnych przydatnych w niestabilności stawu należą testy prowokacyjne (np. Jerk Test), które są łatwe i szybkie w wykonaniu.

Leczenie opiera się głównie o metody zachowawcze. W przypadku wyraźnych uszkodzeń w obrębie obręczy barkowej (np. uraz SLAP obrąbka stawowego czy zerwanie któregoś ze ścięgien stożka rotatorów) – niezbędna jest interwencja chirurgiczna. Do niestabilności funkcjonalnej dochodzi jednak częściej, dlatego duży sens mają tutaj różne metody rehabilitacji. Zaliczamy do nich:

  • Terapię manualną:
    • Techniki rozluźniania tkanek miękkich (terapię powięziową, narzędziową, Gua Sha, rozluźnianie pozycyjne)
    • Suche igłowanie
    • Mobilizacje i manipulacje stawu (w przypadku ograniczenia zakresu ruchomości)
  • Kinezyterapię:
    • Ćwiczenia wzmacniające obręcz barkową i rotatory stawu ramiennego
    • Ćwiczenia propriocepcji (np. metodą PNF) o Automobilizacje
  • Fizykoterapię (pomocna w regeneracji stawu bywa terapia laserem wysokoenergetycznym lub Tecar)

 

Pomocnym środkiem leczniczym jest także kinesiotaping, który usprawnia czucie głębokie stawu oraz pomaga w nabyciu prawidłowych wzorców ruchowych.
Leczenie niestabilności stawu ramiennego jest procesem długotrwałym, wymaga cierpliwości i zaangażowania terapeuty i pacjenta. Przy dobrze dobranych metodach fizjoterapii lub leczenia chirurgicznego skuteczność jest bardzo wysoka. Należy pamiętać, że nieleczona niestabilność stawu ramiennego może prowadzić do nawykowego zwichnięcia barku, którego terapia jest dużo większym wyzwaniem.

 

Plastry do kinesiotapingu - Gold Tape

 

BIBLIOGRAFIA:

1. Bäcker, Henrik Constantin et al. “Biomechanics of posterior shoulder instability – current knowledge and literature review.” World journal of orthopedics vol. 9,11 245-254. 18 Nov. 2018, doi:10.5312/wjo.v9.i11.245

2. Eshoj, Henrik et al. “A neuromuscular exercise programme versus standard care for patients with traumatic anterior shoulder instability: study protocol for a randomised controlled trial (the SINEX study).” Trials vol. 18,1 90. 28 Feb. 2017, doi:10.1186/s13063-017-1830-x

3. Eshoj, Henrik et al. “Intertester reliability of clinical shoulder instability and laxity tests in subjects with and without self-reported shoulder problems.” BMJ openvol. 8,3 e018472. 3 Mar. 2018, doi:10.1136/bmjopen-2017-018472

4. Kavaja, L., Lähdeoja, T., Malmivaara, A., & Paavola, M. (2018). Treatment after traumatic shoulder dislocation: a systematic review with a network meta-analysis. British journal of sports medicine, 52(23), 1498–1506. doi:10.1136/bjsports-2017-098539

5. Morgan, Brandon C et al. “DRY NEEDLING IN THE MANAGEMENT OF PATIENTS MEETING CLINICAL DIAGNOSTIC CRITERIA FOR SUBACROMIAL PAIN SYNDROME: A CASE SERIES.” International journal of sports physical therapy vol. 14,4 (2019): 637-654.

Jak bardzo podobał Ci się ten wpis?

Kliknij na gwiazdkę aby ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 5

Brak głosów. Oceń jako pierwszy!

Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Jakub Seremak D.O.

Magister fizjoterapii, osteopata. Specjalizuję się w rehabilitacji sportowej, ortopedycznej oraz nowoczesnych metodach usprawniania organizmu. Interesuję się także fizjologią, która jest podstawą do zrozumienia problemów pacjenta. W wolnym czasie uprawiam sport, słucham rocka i gram na basie.

Wspomagaj się wiedzą innych, bądź na bieżąco!
Dołącz do Facebookowej grupy "Pogadajmy o fizjoterapii"


Jeden komentarz do “Niestabilność barku – przyczyny dolegliwości i propozycje metod leczniczych”

  1. Całkiem fajnie wytłumaczony problem. Sam się ostatnio zastanawiam, czy by nie odwiedzić fizjoterapeuty. Czytałem juz parę artykułów i wychodzi na to, że mogę mieć zespół bolesnego barku. Lepiej się skonsultować bo jesli to cos poważnego to wolałbym się nie dowiadywać na ostatnią chwilę kiedy będzie już bardzo źle i będę wymagać operacji.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *