Laseroterapia – kiedy zaleca się wykonywanie zabiegu?

Lasery medyczne najczęściej są sprzedawane jako wyroby medyczne i należy przed ich użyciem zapoznać się z instrukcją użytkowania. Część tych wyrobów medycznych jest przeznaczona do użytku przez profesjonalistów posiadających odpowiednie kwalifikacje.

Laseroterapia obejmuje wszelkie zabiegi terapeutyczne, opierające się o wykorzystanie laserów medycznych. Są to urządzenia emitujące jednobarwną, skupioną wiązkę światła. Najczęściej wykorzystywana jest w rehabilitacji i fizykoterapii, lecz obecnie również wiele dziedzin medycyny korzysta z możliwości laseroterapii.

Czym jest laseroterapia?

Lasery medyczne stosowane są powszechnie już od dwudziestu lat. Wiązka światła sprowadzana jest na konkretne miejsce na ciele, tak oby wchłaniane promieniowanie mogło przynieść pożądany efekt leczniczy. Dochodzi wtedy do pobudzenia wydzielania histaminy oraz serotoniny. Wpływa to pozytywnie na funkcjonowanie układu odpornościowego. Dodatkowo wpływa na odczuwanie bólu, wykazując działanie przeciwzapalne i antyalergiczne. Komórki poddawane laseroterapii regenerują się w znacznie szybszym tempie, dzięki czemu wszelkie procesy lecznicze przebiegają sprawniej.

Jak zbudowany jest laser?

Laser składa się z trzech podstawowych elementów. Pierwszym z nich jest ośrodek laserowy, następnie układ pompujący i komora rezonatora optycznego. Ostatni element odpowiada za kierunkowość emitowanego promieniowania.

Światło generowane przez laser cechuje się przede wszystkim monochromatycznością, dzięki której promieniowanie obejmuje fale o jednakowej długości. Co więcej, fale światła są koherentne, czyli wskazują na tę samą fazę przestrzenną i czasową. Wiązki cechują się także kolimacją, przez którą są równoległe i w przypadku wysyłania jej na dużą odległość, jej rozmiar zmienia się jedynie minimalnie. Intensywność wiązki skutkuje tym, że cała moc promieniowania zawarta jest w wyjątkowo wąskiej wiązce promieni.

Dzięki tym cechom, światło lasera może mieć przewidywalne działanie, co jest kluczowe w przypadku prowadzenia laseroterapii.

Najpopularniejsze zabiegi laseroterapii

Laseroterapia wykorzystywana jest w zabiegach z wielu dziedzin medycyny. W kosmetyce i dermatologii wykorzystywana jest między innymi do usuwania przebarwień, likwidowania blizn oraz bliznowców, niwelowania niechcianego owłosienia, zamykania popękanych naczynek. Laseroterapia ma również zbawienny wpływ w przypadku przyspieszania leczenia urazów, takich jak złamania, stłuczenia bądź zwichnięcia. Terapeutyczny wpływ lasera można zauważyć również w przypadku problemów z krążeniem, kręgosłupem oraz licznymi dolegliwościami bólowymi. Laseroterapia powszechnie wykorzystywana jest także w stomatologii, podczas zabiegów wybielających zęby, a także w leczeniu paradontozy. Pozytywne działania tego rodzaju terapii może mieć zastosowanie również w neuropatii cukrzycowej.

Wpływ laseroterapii na tkanki

Dzięki odpowiednio dostosowanym parametrom lasera wykorzystywanego podczas zabiegów terapeutycznych można zaobserwować konkretne i celowe oddziaływanie na tkanki organizmu. Wiązka lasera napotyka na powierzchnie o różnej przepuszczalności. Skutkuje to sytuacją, w której aż 50% promieniowania zostaje odbite. Dopiero pozostałe wnikają w tkanki i ulegają absorpcji oraz dalszemu wnikaniu.

Wiązka lasera może dotrzeć zazwyczaj na głębokość od kilku do kilkudziesięciu milimetrów. Zależy to od mocy lasera, a także długości fal. Im fale są dłuższe, tym możliwa jest głębsza penetracja tkanek. W laserach o dużej mocy pojawia się także efekt termiczny, który może mieć zastosowanie w procesie odparowywania lub koagulacji tkanek w chirurgii.

Jak laseroterapia wpływa na organizm?

Oddziaływanie lasera na organizm uzależnione jest od różnych czynników. Największy wpływ ma moc oraz długość fal, ale także częstotliwość impulsów, czas naświetlania oraz liczba zabiegów podczas serii terapeutycznej. Uzyskany efekt może mieć podstawy foto termiczne, fotochemiczne oraz foto jonizacyjne. Skutkuje to pobudzeniem regeneracji komórek, poprawą ukrwienia oraz stymulacją syntezy białek. Zaobserwować można także działanie przeciwzapalne oraz przeciwbólowe.

Laseroterapia – wskazania

Wskazania do rozpoczęcia laseroterapii są różnorodne i bardzo liczne. Szczególnie często zabiegi tego rodzaju wykonywane są przy problemach dermatologicznych. Niemniej jednak wskazaniem do przeprowadzenia laseroterapii są również przebyte urazy, dolegliwości bólowe, problemy podologiczne oraz mankamenty estetyczne. Tą formą leczenia mogą być objęte schorzenia takie jak:

• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• reumatyzm,
• stopa cukrzycowa,
• rwa kulszowa,
• łokieć tenisisty i golfisty,
• zespół cieśni nadgarstka,
• przykurcze mięśni,
• trądzik,
• zapalenie zębodołu,
• nadmierne owłosienie,
• przebarwienia zębów,
• owrzodzenia i trudne w gojeniu rany,
• urazy kości, ścięgien, więzadeł i mięśni.

Metody laseroterapii

Urządzenia wykorzystywane podczas laseroterapii wykorzystują kilka metod działania. Jedną z popularniejszych jest metoda kontaktowa. Zakłada ona kontakt głowicy urządzenia z ciałem pacjenta. Pozwala na stopniowanie nacisku oraz dowolnej manipulacji, dzięki czemu osoba przeprowadzająca zabieg może efektywniej leczyć obrzęki – na przykład dzięki zwiększeniu nacisku lub zastosowaniu ruchu posuwistego. Również w przypadku techniki labilnej głowica jest bezpośrednio przesuwana po ciele. Możliwe jest także korzystanie z metody bezkontaktowej, w której głowica urządzenia znajduje się centymetr nad ciałem pacjenta. W technice stabilnej natomiast wykorzystywane jest naświetlanie punktowe.

Jakie lasery są stosowane w medycynie?

W laseroterapii możliwe jest skorzystanie z laserów z trzech głównych grup. Są to lasery niskoenergetyczne, średnioenergetyczne i wysokoenergetyczne, nazywane także chirurgicznymi. Lasery stosowane podczas fizykoterapii są zazwyczaj nisko lub średnioenergetyczne. Pobudzają odpowiedzi fizjologiczne organizmu, podnosząc punktowo temperaturę ciała o jeden stopień. Ma to działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i stymulujące. W diagnostyce niektórych nowotworów wykorzystywane są lasery średnioenergetyczne. Natomiast w przypadku chirurgii oraz medycyny estetycznej, sięga się po lasery wysokoenergetyczne. Pozwalają one na zamykanie naczyń, usuwanie oraz cięcie tkanek. Główną zaletą tego rozwiązania jest jego wyjątkowa precyzja, brak kontaktu narzędzia z leczoną tkanką oraz bezkrwawe zamykanie naczyń. Lasery tego rodzaju mogą być wykorzystywane także podczas leczenia wnętrza oka. Pomagają również w foto odmładzaniu skóry oraz usuwaniu tatuaży i niechcianego owłosienia.

Laseroterapia – przeciwwskazania

Choć laseroterapia dla wielu osób jest skutecznym rozwiązaniem, posiada szereg przeciwwskazań. Przed rozpoczęciem terapii konieczne jest skonsultowanie ich z lekarzem, aby w pełni świadomie mógł skierować pacjenta na rehabilitacje lub zabieg medyczny wykonywany laserowo. Podstawowe przeciwskazania do wykonania laseroterapii u kobiet to ciąża i okres menstruacji. Co więcej, zabiegi tego rodzaju nie powinny być przeprowadzane podczas infekcji wirusowych oraz bakteryjnych. U osób przyjmujących stale leki przeciwzakrzepowe, fotouczulające oraz sterydowe również nie powinno się zalecać laseroterapii. Przeciwskazaniem jest także podwyższona temperatura ciała, ogólne wyczerpanie organizmu oraz krwotoki z przewodu pokarmowego. Z leczenia z wykorzystaniem lasera zdyskwalifikowane są także osoby chorujące na padaczkę oraz nowotwory.

Artykuł opracowany przy współpracy z promedyczny.pl.