Krążek międzykręgowy - czym jest?

Krążek międzykręgowy

13

31047

Krążki międzykręgowe umożliwiają rozdzielenie poszczególnych kręgów lędźwiowych względem siebie. Dzięki temu wytwarza się przestrzeń, w której trzony mogą zanurzyć się i wykonać ruchy np. zgięcie, rotację.

Krążek międzykręgowy – aspekt mechaniczny 

Dysk aby umożliwić ruch musi mieć specyficzną budowę. Jako rodzaj tkanki łącznej musi być na tyle plastyczny by pozwolić na wykonanie ruchu, jednak na tyle sztywny aby wytrzymać obciążenia kompresyjne pomiędzy sąsiadującymi kręgami. Co takiego kryję się za strukturą kręgu, że to jest możliwe? Dysk jest zbudowany z 2 komponentów. Z tzw. pierścieni włóknistych i jądra miażdżystego.

 

Pierścień włóknisty – charakterystyka 

Zbudowany jest z ok. 10-20 warstw kolagenu, nazywamy je blaszkami, które są ciasno upakowane dookoła zewnętrznej części dysku. Takie rozmieszczenie pierścieni nadaje sztywność, dzięki której blaszki wytrzymują obciążenia kompresyjne. Jednak przy ruchach kręgosłupa np. zgięciu, sztywność pierścienia ulega zmniejszeniu, powoduje to zmniejszenie odporności całego dysku na obciążenie kompresyjne. Tutaj z pomocą wkracza drugi element składowy krążka międzykręgowego a mianowicie jądro miażdżyste.

Jądro miażdżyste – charakterystyka

Jest to struktura wytworzona przez uwodniony żel zlokalizowany w centralnej części dysku. W momencie działania sił osiowych, półpłynna substancja rozchodzi się na boki. Z jednej strony jej ruchomość ograniczona jest przez pierścień włóknisty, jednak z drugiej strony stanowi poprzeczną podporę dla poszczególnych beleczek pierścienia wzmacniając je od środka. Ta sytuacja chroni poszczególne warstwy pierścienia przed zapadnięciem się do środka i utratą sztywności.

Współpraca obu komponentów budowy dysku umożliwia przenoszenie obciążeń kompresyjnych i zarazem pozwala na uzyskanie pewnego zakresu ruchu pomiędzy trzonami kręgów. Pierścień włóknisty zbudowany jest głównie z 2 typów kolagenu. Zagęszczenie kolagenu typu I jest większe w zewnętrznej części pierścienia. Dzięki czemu współgra to z większą plastycznością zewnętrznych części pierścienia, natomiast zawartość kolagenu typu II wzrasta im bliżej do części środkowej..

 

Jądro miażdżyste - charakterystyka

 

Z czego się składa jądro miażdżyste? 

Jądro miażdżyste składa się głównie z proteoglikanów, czyli dużych cząsteczek zbudowanych z białek i cukrów złożonych. W związku z taką budową dysk posiada cenną zdolność do wchłaniania i utrzymywania dużej ilości wody. Ta cecha jądra umożliwia spełnienie ważnych funkcji hydrodynamicznych kluczowych w prawidłowym funkcjonowaniu dysku. Na skutek zmian degeneracyjnych, kiedy w jądrze zmniejszy się ilość proteoglikanów, ograniczona zostanie funkcja pozyskiwania i utrzymywania wody. Spowoduje to stan w którym dysk nie będzie dłużej w stanie spełniać swojej funkcji asekuracyjnej pierścieni włóknistych. Konsekwencją tego nastąpi ograniczenie przeciwstawiania się siłom kompresji wywieranej na dysk międzykręgowy, powodując jego stopniowe uszkodzenie.

 

Odżywianie krążka międzykręgowego 

Warto tutaj wspomnieć odnośnie odżywiania krążka międzykręgowego – bo to jego właściwe odżywienie zapewni elastyczność i odporność na obciążenia. Krążki mają słabe ukrwienie. Żadna z tętnic nie wchodzi do krążka międzykręgowego. Ich ukrwienie pochodzi od małych naczyń, które zaopatrują sąsiednie trzony kręgów. Brak bezpośredniego dopływu krwi sprawia, że odżywanie krążka międzykręgowego opiera się głównie na procesie dyfuzji i osmozy. Blisko 50% podaży wynika z naczyń położonych wokół peryferyjnych części pierścienia włóknistego a pozostała część przechodzi poprzez płytki graniczne trzonów kręgów.

Składniki odżywcze takie jak tlen, glukoza przenikają do krążka międzykręgowego gdy ich stężenie wewnątrz jest obniżone a uboczne produkty przemiany materii tj. kwas mlekowy, dwutlenek węgla wydostają się w sposób odwrotny. Należy pamiętać że ten proces jest powolny i ograniczony ze względu na gęstość mukopolisacharydów w obrębie krążka międzykręgowego.

Natomiast odżywanie jest wspomagane poprzez RUCH! Powoduje on masowy przepływ wody i substancji z i do krążka międzykręgowego. Dlatego tak ważne jest aby nie przyjmować pozycji statycznych zbyt długo. Powoduje to ograniczenie odżywania, a to spadek możliwości przenoszenia obciążeń przez dysk. Dlatego pamiętaj w pracy o regularnych przerwach, krótkim spacerze, rozciąganiu i mobilizacji stawów.

Jak bardzo podobał Ci się ten wpis?

Kliknij na gwiazdkę aby ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 35

Brak głosów. Oceń jako pierwszy!

Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Paweł Sarnecki

Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wolne chwile lubię spędzać z kubkiem dobrej kawy wertując strony atlasu z anatomii. Czerpię satysfakcję z pracy z ludźmi, a energetycznego kopa daje mi powrót do zdrowia moich podopiecznych.
Nie boję się wyzwań i staram się stawiać sobie kolejne cele aby nie tkwić w miejscu. Mam słabość do dobrej włoskiej kuchni, muzyki, potreningowych endorfin i twórczości Krzysztofa Krawczyka.

Wspomagaj się wiedzą innych, bądź na bieżąco!
Dołącz do Facebookowej grupy "Pogadajmy o fizjoterapii"


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *