W fizjoterapii przychodzą różne trendy. W miarę upływu czasu na rynek wychodzi coraz więcej sprzętu do rehabilitacji oferującego bardzo nowoczesne metody usprawniania ciała człowieka. Zwłaszcza w dziedzinie fizykoterapii firmy konkurują ze sobą wypuszczając w obieg urządzenia wykorzystujące różne formy bodźców fizykalnych mających oddziaływać na organizm. Jednym z najbardziej popularnych zabiegów, znajdujących swoje zastosowanie zwłaszcza w ortopedii jest fala uderzeniowa. Jak działa ten zabieg i czy jego wykonywanie w ogóle ma sens?
Dlaczego w fizjoterapii używa się fali uderzeniowej?
Historia zastosowania fali uderzeniowej w medycynie sięga końca XIX wieku. W 1892 roku została po raz pierwszy wykorzystana u pacjentów cierpiących z powodu kamieni nerkowych. Terapeutyczne zastosowanie tej metody okazało się sukcesem, w związku z czym stała się pożądana również w innych schorzeniach. W fizjoterapii zabiegi z wykorzystaniem fali uderzeniowej są często zalecane w przewlekłej chorobie zwyrodnieniowej stawów, entezopatiach czy zmianach przeciążeniowych.
Fale uderzeniowe posiadają fizyczne cechy umożliwiające wytworzenie pozytywnej i negatywnej fazy fali. Faza dodatnia wytwarza bezpośrednie siły mechaniczne, podczas gdy faza ujemna generuje kawitację i pęcherzyki gazu, które następnie implodują z dużą prędkością, generując drugą falę uderzeniową. Porównując falę uderzeniową do ultradźwięków można stwierdzić, że jest to zabieg o niemal 1000-krotnie większej mocy działania.
Możliwe mechanizmy działania
Póki co, nie istnieją badania jasno określające mechanizm działania przezskórnej fali uderzeniowej w organizmie człowieka. Proponowane teorie mówią o możliwej:
- Neowaskularyzacji połączeń ścięgno – kość,
- Stymulacji proliferacji tenocytów,
- Stymulacji różnicowania osteoprogenitorów,
- Zwiększeniu nacieku leukocytów,
- Wzmocnienie czynnika wzrostu i syntezy białek.
Proponowane mechanizmy mają w rezultacie przyczynić się do poprawy krążenia i regeneracji zmienionej tkanki oraz stymulować jej przebudowę tak, aby w konsekwencji doprowadzić do naprawy struktury.
Kiedy stosować falę uderzeniową?
Terapia falą uderzeniową znajduje swoje zastosowanie przede wszystkim w leczeniu schorzeń układu mięśniowo – szkieletowego tj.:
- Tendinopatie kończyn,
- Shin splints,
- Kolano skoczka,
- Zapalenie rozcięgna podeszwowego/ostroga piętowa,
- Entezopatie, zwapnienia,
- Zmiany zwyrodnieniowe,
- Zmiany przeciążeniowe.
Mimo faktu, że fala uderzeniowa jest powszechnie stosowana w gabinetach fizjoterapii, nie istnieją ujednolicone protokoły stosowania zabiegu, w związku z czym większość specjalistów dobiera natężenie i długość zabiegu indywidualnie do pacjenta.
Fala uderzeniowa – przeciwwskazania
Jak każdy zabieg fizykalny, fala uderzeniowa ma swoją listę przeciwwskazań. Należą do nich:
- otwarte rany,
- zakrzepica żylna,
- zmiany nowotworowe w okolicy zabiegowej.
Nie powinno się wykonywać fali uderzeniowej w miejscach, gdzie skóra jest bardzo cienka (np. na wyrostku łokciowym).
Istnieje wiele badań naukowych potwierdzających skuteczność fali uderzeniowej w schorzeniach układu ruchu. Niezależnie od mechanizmów działania, można przyznać, że jest to zabieg skuteczny, jeśli jest używany w określonych przypadkach. Fala uderzeniowa nie jest receptą na każdy ból, jednak w wąskiej grupie zmian chorobowych doskonale znajduje swoje zastosowanie.
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
