Stwardnienie rozsiane
Stwardnienie rozsiane – przewlekła, zapalna, demielinizacyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego, w której dochodzi do wieloogniskowego uszkodzenia (demielinizacji i rozpadu aksonów) tkanki nerwowej. Choroba ma najczęściej przebieg wielofazowy, z okresami zaostrzeń i remisji. Dotyczy najczęściej osób młodych, ze szczytem występowania między 20. a 40. rokiem życia, i nieznaczną przewagą zachorowań u kobiet niż mężczyzn.
Rola diety w stwardnieniu rozsianym
Nie ma jednoznacznych badań potwierdzających powiązanie diety z zahamowaniem rozwoju SM. Pierwsze badanie dotyczące żywienia w SM przeprowadził lekarz Roy Swank – chorzy mieli ograniczyć spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych, tłuszczów zwierzęcych oraz mleka. Po 34 latach prowadzonych obserwacji dr Swank stwierdził, iż chorzy przestrzegający jego zaleceń żyli w ogólnie lepszym stanie zdrowie (również śmiertelność w tej grupie była niższa niż pośród chorych nie przestrzegających powyższych zaleceń).
Ogólne zalecenia żywieniowe w stwardnieniu rozsianym
Podstawą żywienia jest opracowanie planu obejmującego odpowiednią kaloryczność posiłków (utrzymanie wagi lub jej redukcja w przypadku podwyższonego BMI), pełen zakres witamin oraz składników odżywczych a także preferencje smakowe chorego.
Podstawowe wytyczne:
- Ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych do 15g/d (ograniczenie/wykluczenie z diety : spożywania czerwonego mięsa, margaryny, masła, smalcu, oleju palmowego i kokosowego oraz tłuszczów uwodornionych);
- Wzrost spożycia nienasyconych kwasów tłuszczowych nawet do 50 g/d (ryby, szczególnie tłuste: łosoś, makrela, halibut, sardynka, śledź);
- Ograniczenie produktów zawierających kwas arachidowy: jajka, mleko, mięso, masło;
- Spożywanie 2- 3 jajek tygodniowo (max. 1 dziennie) – należy również pamiętać o ograniczeniu spożywania makaronów z jajkami czy stosowania jajek jako produktu wiążącego np. w plackach czy naleśnikach ( można używać zastępników typu mielone siemię lniane);
- Mięso powinno się ograniczyć do 2-3 porcji tygodniowo – można używać roślinnych źródeł białka typu fasola, ciecierzyca czy soczewica;
- Ograniczenie/wykluczenie nabiału – nabiał tylko chudy i z pewnego źródła ( np. certyfikowany, pochodzenia ekologicznego);
- Spożywanie posiłków zawierających błonnik – warzywa, owoce, pełnoziarniste pieczywo, pełnoziarniste makarony, brązowy ryż, otręby itp.;
- Spożywanie antyoksydantów – ich niedobory mogą sprzyjać procesom zapalnym czy uszkadzać włókna nerwowe;
- Przygotowywanie posiłków w sposób zdrowy typu gotowanie na parze czy grillowanie (ograniczamy smażenie);
- Spożywanie często niewielkich posiłków (np. 5-6 posiłków o stałych porach dniach);
- W przypadku chorych mających problemy z przełykaniem pokarmów stałych można podawać pokarmy papkowate czy płynne;
Tabela 1. Produkty zalecane w diecie chorego na stwardnienie rozsiane.
| produkty bogate w witaminę C | warzywa: brukselka, chrzan, jarmuż, papryka czerwona i zielona, natka pietruszki, szpinak, kalafior, kalarepa owoce: porzeczki czarne, truskawki, poziomki, kiwi, cytryna, grejpfrut, pomarańcza |
| produkty bogate w witaminę E | warzywa: natka pietruszki, papryka czerwona i zielona, kapusta owoce: czarne jagody, nektarynki, awokado orzechy i nasiona: migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, pestki dyni, oleje roślinne |
| produkty bogate w witaminę B12 | produkty pochodzenia zwierzęcego: jajka warzywa: brokuły, brukselka, kalafior, kapusta włoska, papryka czerwona, szpinak owoce: banan, kiwi, pomarańcza, truskawki kasza gryczana, ryż brązowy, pieczywo żytnie, pieczywo pszenne, orzechy laskowe, orzechy arachidowe |
| produkty bogate w kwas foliowy | warzywa zielonoliściaste: szpinak, kalafior, brokuły, szparagi, sałata, kapusta włoska owoce cytrusowe: pomarańcze, banany |
| produkty bogate witaminę D | Jaja, dorsz, łosoś, śledź, śledź solony, makrela wędzona |
| produkty bogate w kwasy omega-3 | ryby: makrela, szprot, łosoś atlantycki, halibut, śledź, sardynka owoce morza: kraby, krewetki, ostrygi, homary oleje: lniany, rzepakowy, słonecznikowy |
Źródło: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/123741,dieta-w-stwardnieniu-rozsianym
Więcej materiałów:
- http://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,stwardnienie-rozsiane—objawy–leczenie,artykul,1578701.html
- https://opiekanadchorym.pl/osoby-chore-przewlekle/stwardnienie-rozsiane/zywienie-chorego-na-stwardnienie-rozsiane/
- https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/87120,jaka-diete-nalezy-stosowac-w-stwardnieniu-rozsianym
- http://www.czytelniamedyczna.pl/3844,garcinia-wartosciowe-rosliny-lecznicze-w-profilaktyce-chorob-ukladu-krazenia.html
- http://www.czytelniamedyczna.pl/5356,prozdrowotne-wlasciwosci-owocow-pomidora-i-jego-przetworow.html
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
