Problemy żywieniowe u osób z chorobą Parkinsona
Parkinson jest samoistną, powoli postępującą, zwyrodnieniową chorobą ośrodkowego układu nerwowego przejawiającą się spowolnieniem ruchowym, drżeniem kończyn i sztywnością mięśni. Choroba ta częściej dosięga mężczyzn, niż kobiety, a średni wiek chorych na Parkinsona to 58 lat, ale zdarzają się też przypadki zachorowań nawet przed 40. rokiem życia.
Najczęstszym problemem u chorych jest redukcja masy ciała – składa się na to:
- zmniejszony apetyt;
- trudności w jedzeniu – problemy z gryzieniem, żuciem czy przełykaniem pokarmu;
- zwiększona podaż energetyczna – dodatkowa energia jest potrzebna na drżenie, zwiększone napięcie mięśniowe czy ruchy mimowolne (objawy choroby Parkinsona).
Choroba Parkinsona i dieta
Rozwiązaniem powyższych problemów może być stosowanie diety zachęcającej do jedzenia przez chorego – przede wszystkim dostosowanej do jego upodobań smakowych oraz możliwości spożywania (produkty miękkie, półpłynna konsystencja, koktajle). Posiłki powinny być niewielkie ale często podawane – choremu łatwiej jest spożywać małe porcje. Przykładowe menu może obejmować: przeciery warzywne / owocowe (wzbogacone tłuszczami roślinnymi), zupy w postaci kremów, jogurty, leguminy, budynie. Oczywiście należy pamiętać o dodatku węglowodanów (najlepiej złożonych – o ile chory chce je spożywać) m.in.: makarony, kasze, ryż. W uzasadnionych przypadkach i po konsultacji z lekarzem prowadzącym można stosować Nutridrinki – na rynku jest duży ich wybór i można dobrać do potrzeb danego pacjenta (wysokoenergetyczne, wysokobiałkowe czy zawierające dużo błonnika).
Ponadto należy pamiętać aby posiłki miały jak najwyższą gęstość odżywczą (dostarczamy jak najwięcej składników odżywczych przy zalecanym poziomie kaloryczności) – żywność najwyższej jakości, bez zbędnych dodatków, zawierające tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych. Zalecam również uzupełnianie diety o kwasy Omega-3, które zmniejszają ryzyko chorób neurodegeneracyjnych (a do takich zalicza się również choroba Parkinsona).
L-DOPA a ilość białka w diecie
Terapia preparatami lewodopy wymaga szczególnej troski w obszarze żywienia chorego:
- Ilość białka w diecie nie powinna przekraczać 0,8 g/kg masy ciała – im więcej białka w diecie tym mniej leku przedostaje się do krwi i leczenie jest mniej skuteczne.
- Wzrasta zapotrzebowanie na witaminy z grupy B ( szczególnie B6,B 9 i B12) – warto zwrócić uwagę na produkty zawierające powyższe witaminy.
Tabela 1. Zawartość witamin z grupy B w produktach spożywczych
Produkt | Zawartość witaminy ug w 100 g produktu | |||||||
B1 | B2 | B3 | B5 | B6 | B7 | B9 | B12 | |
Banan | 50 | 0,04 | 0,7 | 0,2 | 4,0 | 28-36 | ||
Jabłko | 40 | 0,01 | 0,1 | 0,1 | 0,03 | 1,0 | 6,0 | |
Jagody | 30 | 0,25 | 0,07 | |||||
Truskawki | 30 | 0,03 | 0,6 | 0,26 | ||||
Brzoskwinie | 30 | 1,0 | 2,0 | |||||
Groch zielony | 320 | 0,14 | 0,9 | 0,16 | 9,0 | 87 | ||
Fasola biała | 600 | 68 | ||||||
Kalafior | 110 | 0,7 | 1,0 | 0,21 | 17,0 | 55-120 | ||
Kapusta | 50 | 0,05 | 0,3 | 0,1-1,4 | 0,16 | 2,4 | 16-45 | |
Marchew | 60 | 0,6 | 0,27 | 0,15 | 3,0 | |||
Pomidory | 60 | 0,7 | 0,31 | 4,0 | 30 | |||
Pietruszka | 0,24 | 1,2 | 0,4 | |||||
Szpinak | 0,6 | 0,28 | 7,0 | 50-200 | ||||
Ziemniaki | 70 | 0,02 | 1,5 | 0,38 | 0,25 | 0,1 | ||
Orzechy włoskie | 0,7 | 0,7 | 0,73 | 37,0 | ||||
Orzechy ziemne | 17,2 | 2,14 | 0,4 | 34,0 | ||||
Grzyby | 0,57 | 2,1 | 0,13 | 16 | ||||
Wątroba drobiowa | 4,1 | 1800 | 5-50 | |||||
Wołowina | 70 | 4,5-4,7 | 0,33-3,0 | 0,33 | 3,0 | 5,0-18 | 0,2-5,0 | |
Wątroba wołowa | 300 | 13,6 | 9,7 | 100 | 300-1070 | 50-500 | ||
Wieprzowina | 540 | 0,8-5,6 | 0,4-3,1 | 0,32 | 5,0 | 3 | 0,2-5,0 | |
Polędwica wieprzowa | 1100 | |||||||
Wątroba wieprzowa | 430 | 7,0 | 50-500 | |||||
Cielęcina | 90 | 6,0 | 20,0-75,0 | |||||
Łosoś | 170 | 7,2 | 0,97 | 0,2-5,0 | ||||
Pstrąg | 90 | 8,4 | ||||||
Halibut | 8,3 | 0,43 | 0,2-5,0 | |||||
Ser | 20-60 | 0,54 | 1,2 | 0,1-0,9 | 0,04-0,08 | 3,0 | 0,2-5,0 | |
Jaja | 120 | 0,48 | 0,1 | 1,6 | 0,11 | 3,0-5,0 | 70 | 0,2-5,0 |
Mleko krowie | 40 | 0,15-0,17 | 0,17 | 0,33 | 0,04 | 2,0 | 5-12 | 0,2-5,0 |
Pszenica | 0,1 | 4,3 | 0,82-1,25 | 0,29 | 11,6 | 46 | ||
Ryż | 0,06 | 1,6 | 0,1 | 0,55 | 8,5 | 15 | ||
Kukurydza | 1,7 | 0,46-0,8 | 0,2 | 5,0-21,0 | ||||
Soja | 850 | 60 | 360 | |||||
Rzepak | 57,4 | |||||||
Słonecznik | 41,5 |
Antyoksydanty w diecie
Antyoksydanty pozytywnie wpływają na zachowanie tkanki nerwowej, która ulega zniszczeniu w czasie choroby.
Tabela 2. Warzywa i owoce stanowiące dobre źródło witamin przeciwutleniających
warzywa | owoce | |
witamina C | brukselka, chrzan, jarmuż, papryka czerwona i zielona, natka pietruszki, szpinak, kalafior, kalarepa | porzeczki czarne, truskawki, poziomki, kiwi, cytryna, grejpfrut, pomarańcza |
ß-karoten | marchew, natka pietruszki, jarmuż, szpinak, szczaw, szczypiorek, papryka czerwona, boćwina | morele, melony, brzoskwinie, śliwki |
witamina E | natka pietruszki, papryka czerwona i zielona, kapusta włoska, czerwona i biała | czarne jagody, nektarynki, awokado |
Źródło: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/137645,dieta-w-chorobie-parkinsona
Zagrożenie osteoporozą w chorobie Parkinsona
Ze względu na wiek chorych oraz zagrożenie upadkami warto zwrócić uwagę na prewencję osteoporozy – więcej możecie przeczytać na naszym blogu -> o osteoporozie
Więcej materiałów:
- https://ncez.pl/choroba-a-dieta/choroby-neurodegeneracyjne/wazne-skladniki-diety-w-chorobie-parkinsona
- https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/137645,dieta-w-chorobie-parkinsona
- https://opiekanadchorym.pl/osoby-chore-przewlekle/choroba-parkinsona/zalecenia-zywieniowe-w-chorobie-parkinsona/
- http://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,choroba-parkinsona—przyczyny–objawy–leczenie,artykul,1607074.html
Publikowane w niniejszym portalu treści o charakterze medycznym mają cel wyłącznie informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Nie mogą w jakikolwiek sposób zastąpić wizyty u lekarza, lekarskiej porady, zaleceń lekarza, czy też postawionej przez lekarza diagnozy.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.